Nhạc - Thơ - Văn Như giọt sương rơi

 Ca khúc hay nhất của Khánh Hà

Theo giọt sương rơi,

Anh chưa giữ hẹn bao giờ,

Để em thương nhớ lệ mờ hoen mi...

Đa mang chi mối tình si,

Mong gì gặp lại, xuân thì qua mau .

Chao nghiêng chiếc lá thu sầu !

Giọt sương lặng lẽ rơi vào thinh không...

Thì thôi đừng có chờ mong,

Người xưa chỉ đến bến sông mơ buồn !

NM

Như giọt sương rơi

Tôi không hiểu lắm về cái thung lũng công nghệ sinh học trong mơ của anh nhưng tôi vẫn ngồi yên mỗi khi anh say mê nói về những dự định tương lai, về ước mơ hoài bão của mình. Tôi và anh có cả một tỷ thứ khác nhau. Anh uyên bác và nghiêm trang như một ông già, người ta chỉ tìm thấy anh trong giảng đường hoặc phòng thí nghiệm. Từ ngày quen biết tôi anh mới biết thú vui xách xe chạy lòng vòng không mục đích để giảm áp lực công việc. Còn tôi mỗi khi ham vui quên học bài, tôi lại nghĩ đến anh để tự kiểm chính mình. Đứa bạn cùng phòng hỏi tôi: “Hai người bắt đầu yêu nhau rồi phải không?”. Tôi chột dạ: “Làm gì có”. Anh là một mẫu người có quá nhiều ưu điểm còn tôi thì có một trời sở đoản. Tôi có một lô bạn trai để cùng rủ nhau đi học, rủ nhau cùng làm công tác xã hội và cũng có thể cùng nhau đi uống cà phê. Còn anh ? Với tôi có vẻ quá xa vời.

Tôi biết anh rất tình cờ. Anh là một trong những người nộp hồ sơ khá trễ trong phong trào sinh viên ba tốt của trường tôi, vì vậy tôi phải đích thân gọi điện và ngồi chờ anh lên bổ túc hồ sơ. Hôm đó tôi trực ở văn phòng Đoàn, hẹn anh buổi sáng nhưng mãi tới trưa anh mới có thời gian gặp tôi để điền lý lịch. Tôi chẳng ấn tượng gì trong lần đầu gặp gỡ, nhưng khi liếc qua lý lịch của anh tôi bỗng la lên:

- A, thì ra anh cùng quê với em. Trái đất nhỏ thật, đi đâu cũng gặp đồng hương.

Có lẽ vì sự tình cờ đó mà hồ sơ của anh được tôi chăm chút hơn cả, đọc sơ qua lý lịch của anh tôi giật mình - là học sinh giỏi, một lớp trưởng năng nổ, biết hai ngoại ngữ và là chủ sở hữu của một lô danh hiệu, giải thưởng. Từ cấp trường, hồ sơ của anh được xét cấp đại học quốc gia rồi cấp thành phố, những lần liên lạc thông báo khiến tôi thuộc nằm lòng số phone của anh và anh thì bắt đầu nhớ được tên tôi. Anh hứa sẽ khao tôi một bữa để thay lời cảm ơn, nhưng khi bắt đầu lao vào học thì tôi quên hết mọi thứ trên đời, quên cả sự hiện hữu của anh.

Tôi tắt máy điện thoại cất ở nhà, sau giờ học thì chui vào thư viện. Tôi chỉ về nhà khi thư viện đóng cửa và sau khi ăn uống qua quýt lại học bài đến sau nửa đêm. Môn thi cuối cùng rồi cũng xong, mọi thứ nhẹ nhàng hơn tôi tưởng. Không nghĩ ngợi gì, tôi xếp sách vở và khăn gói về quê ăn Tết. Trời đất dường như cũng nhẹ nhàng hơn khi giao mùa. Nắng không gắt lắm, gió hiu hiu thổi làm tôi cứ nôn nao như đứa trẻ lên ba, quên là mình đã bước sang tuổi hai mươi mốt mất rồi. Anh gọi điện vào lúc tôi không ngờ nhất để trả món nợ “năm ngoái” mà tôi đã quên mất.

Tôi trải qua một giai đoạn khó khăn để trở thành bạn của anh. Lần ấy không biết dại dột thế nào tôi nhận lời mời đi uống nước với anh, và sau đó thì tôi chỉ muốn xách dép bỏ chạy cho rồi. Anh cứ như một ông già chuyện gì cũng biết và biết đến nơi đến chốn, tôi ngồi nghe anh nói chuyện cứ giống như đang ngồi nghe thầy giáo giảng bài. Tôi đánh giá anh là một con người quá khô cứng, chỉ biết học mà thôi, chẳng bù với tôi, một con bé nhí nhố và thích người ta cũng nhí nhố như mình. Nhưng rồi tôi bắt đầu hiểu anh hơn, bắt đầu đi sâu vào cuộc sống và giấc mơ của anh, biết lắng nghe và chia sẻ với anh thật nhiều. Nhưng cho đến khi thuộc lòng giấc mơ của anh tôi cũng không hiểu được gì, tôi hỏi anh:

- Thế chắc thung lũng công nghệ sinh học của anh phải đặt ở Đà Lạt? Vì Thành phố Hồ Chí Minh thì làm gì có được một cái thung lũng nào hả anh?

- Em ngốc quá. Chữ thung lũng ở đây không có giá trị địa lý, hiểu không?

Tôi trở thành người bạn nhỏ của anh như thế khi nhận ra anh “dễ thương” hơn ấn tượng ban đầu. Bên trong con người khoa học của anh là cả một tâm hồn sâu lắng chẳng dễ gì khám phá được. Tôi yêu màu tím, còn anh thích màu vàng dù cho tôi cực ghét cái màu mang ý nghĩa phản bội ấy. Anh bảo màu vàng là màu quý phái cao sang nhưng như vậy cũng chẳng làm tôi thích nó hơn một tí nào. Ngày 8 tháng 3 anh mang tặng tôi một đóa hồng vàng, tôi nhận rồi mà không biết nên vui hay nên buồn, chắc tại không có bông hồng màu tím nên anh đành tặng màu vàng cho tôi.

Anh và tôi như hai cực nam châm trái dấu, để tìm được một điểm tương đồng cũng là rất khó. Không biết có phải vì như thế mà tôi mới có cơ hội lại gần anh hơn hay không. Anh chăm sóc và lo lắng cho tôi như một đứa bé. Tôi chưa ăn sáng anh mua sữa cho tôi, không có thời gian ăn trưa anh giúp tôi đỡ đói bằng một vài cây kem. Rồi thì tôi bắt đầu hình thành thói quen có anh bên cạnh. Sáng, trưa, chiều, tối có thời gian là anh lại ở bên tôi, có khi chỉ là để dẫn tôi đi ăn tối rồi anh lại lao đầu vào công việc.

Trời bắt đầu sang mùa đánh dấu bằng những cơn mưa bất chợt, sau đó lại là những cái nắng gay gắt. Trong lòng tôi có một cảm giác nao nao khó tả khi ngày anh ra đi sắp gần kề. Tôi thường đùa:

- Anh đi rồi em để tóc thề anh nhé! Năm năm trời chắc tóc em sẽ dài lắm.

- Em thật trẻ con quá!

- Nếu anh không chịu thì em để móng tay năm năm không cắt vậy, hay anh thích em không tắm năm năm hơn?

Anh cười tôi con nít mà đâu biết là tôi đang có những cảm giác rất lạ lùng mà chắc chẳng đứa con nít nào lại nghĩ như thế. Đêm đó, khuya lắm trời mới mưa, cơn mưa đầu mùa nhẹ nhàng, chỉ thấy hơi lạnh ùa qua cửa sổ và lâu lâu mới nghe tiếng vài giọt nước đọng trên mái rơi nhẹ xuống thềm. Tôi mơ màng nghĩ về anh, về những ngày sắp tới mà thoáng nghe một chút xao xuyến nhẹ như chiếc lá rơi nghiêng đủ làm cho giấc ngủ không đến được.

Anh không giữ được lời hứa là dành trọn một ngày cho tôi trước khi lên máy bay, một vài trục trặc gì đó làm cho anh bận rộn đến nỗi không có thời giờ nhắn cho tôi dù chỉ một tin nhắn.

Tôi giận dỗi mà nghĩ rằng làm bạn bè hoặc em gái của anh để được bảo ban, chăm sóc chắc là sẽ cảm thấy hạnh phúc hơn. Có lẽ tôi chẳng có phước phần làm người yêu của một nhà khoa học. Tôi bỏ về quê sau khi gởi cho anh chiếc khăn len mà tôi cặm cụi đan hai ngày hai đêm, kèm lời chúc “thượng lộ bình an”.

Cuối cùng thì anh cũng nhớ ra mà gọi điện cho tôi: “Đừng giận anh nha bé. Mai anh đi rồi mà không gặp em. Tiếc lắm. Chiếc khăn len rất đẹp, chắc là anh để nguyên năm năm không giặt. Chúng ta mãi là những người bạn tốt em nhé”. Tôi không nói một lời nào vì nước mắt ứ đầy cả trong tim. Tôi cũng không hiểu vì sao. Nhưng rồi tôi cũng cố gắng nói lời tạm biệt. Anh cười trong máy: “Khóc à nhỏ? Ở nhà nhớ học giỏi. Anh đi rồi anh lại về, em giữ gìn sức khỏe nhé!”

Tên anh tôi vẫn lưu một cách trang trọng nhất trong chiếc di động của tôi mà không hề có ý định xóa đi. Anh bao giờ cũng tiết kiệm lời nói, bỏ tôi ra đi mà dửng dưng như không có gì. Dạo này sao tôi dễ chảy nước mắt thế nhỉ? Những tin nhắn vô tâm của anh cũng đang nhòe dần trong trái tim tôi. Giờ này anh đã ở bên kia đại dương, tôi muốn trách móc cũng không được nữa. Rồi tôi tự hỏi những gì xảy ra giữa tôi và anh có thật là tình yêu?

… Người ta ai cũng có một giấc mơ cho riêng mình. Giấc mơ của tôi bây giờ là mong sao mùa hè chóng đến, anh trở về và nói cho tôi nghe ước mơ của anh đã thành hiện thực. Văng vẳng đâu đó tiếng hát của Hồng Ngọc: Anh đã đến rồi đi, như giọt sương rơi trên mắt buồn… Anh đã đi và sẽ không trở về bên tôi như lời anh đã hứa, để khi tỉnh giấc tôi chợt nhận ra rằng anh đã đến và đi qua đời tôi như một giấc mơ…

PHAN HUY THIÊN THƯ

Giọt sương,

Long lanh hạt ngọc trời ban,

Sớm mai lóng lánh trên ngàn lá non...

Vì sương thân lá héo hon,

Giữ cho thanh khiết mãi còn tinh khôi

NM

Giọt Sương và chiếc Lá

Ngày nảy ngày nay, có một chiếc lá vẫn còn non, vừa mới nhú ra từ cành cây. Nó nhìn mọi thứ bằng đôi mắt trong veo. Cái gì Lá cũng thấy hay, thấy đẹp... Nó yêu đời ,yêu cuộc sống lắm... Một sáng sớm nọ, khi chưa một tia sáng mặt trời nào ló dạng, thì Lá đã thức dậy và lần đầu tiên Lá có cảm giác thật kì lạ... Mát lạnh và trong vắt... Và Lá phát hiện ra, điều làm Lá thay đổi chính là một hạt ngọc long lanh, đang nằm trên Lá. Lá bèn reo lên: -Ôi hạt ngọc đẹp quá, nó mới long lanh làm sao. Và có tiếng trả lời khe khẽ: - Anh Lá ơi, em không phải là hạt ngọc đâu. Em chỉ là một hạt sương thôi. Sẽ nhanh chóng bốc hơi khi tia nắng đầu tiên ló dạng. Lá vẫn bướng bỉnh: - Có thể với mọi người em chỉ là hạt sương...Nhưng với anh em là viên Ngọc quý giá nhất... Hạt sương e thẹn mỉm cười. Lá và Sương trò chuyện với nhau tâm đầu ý hợp, nhưng khi một tia nắng vừa lọt qua tán cây. Giọt sương co rúm mình lại, đau đớn vô cùng. Sương không thể khóc, không thể hét lên, nó chỉ biết có người lại và run rẩy. Lá cảm nhận được hết nỗi sợ hãi của Sương... Và nó cuộn người lại, như một tấm chăn che kín Sương...Không còn một tia nắng nào có thể lọt vào, không còn ai có thể đe dọa hạt ngọc nhỏ bé của nó nữa... Sương biết ơn Lá lắm, hát cho Lá nghe những bài ca thật hay. Ngày thứ nhất trôi qua yên bình... rồi ngày thứ hai , thứ ba... Sương vẫn hát, nhưng Lá thì không còn nghe rõ mọi thứ nữa. Thiếu ánh mặt trời, chiếc lá xanh ngắt ngày nào nhanh chóng héo úa và thiếu sức sống... Ngày thứ tư, Sương lắng nghe nhịp đập của Lá chỉ còn là tiếng run khe khẽ...Sương buồn lắm...Chỉ vì sự ích kỉ của cô mà Lá mới ra nông nỗi này... Sương hát cho Lá nghe...một bài hát mới... bài hát hay nhất ca ngợi cuộc sống tươi đẹp... -Lá à, anh phải sống tiếp thôi mà không có em. Mỗi người sinh ra trên đời đều có một nhiệm vụ riêng. Anh là người giúp bầu không khí trong lành, nhiệm vụ của anh không phải là bảo vệ em... Em không thể ích kỉ mãi mà giữ anh cho riêng em. Anh phải sống tiếp và sống thật có ích...dù đó có thể chỉ là một thời gian ngắn ngủi. Em sẽ không bao giờ quên những ngày ở cạnh anh... Lá yếu lắm rồi, không thể cất lời ngăn cản Sương... Và người ta thấy trên một chiếc lá héo úa...Một giọt nước bé xíu lăn ra và tan biến giữa hư không... Là Sương ra đi hay là giọt nước mắt của Lá... Lá khẽ vươn mình...Nó còn yếu lắm...Nhưng nó sẽ sống và sống thật tốt...Sống cho cả Sương nữa... Ngày ngày trôi qua, Lá reo vui cùng gió...Cũng có những hạt sương đến với Lá rồi lại ra đi. Lá buồn, nhưng không còn đau khổ. Vì Lá biết đó là nhiệm vụ của Sương... Nhưng không bao giờ Lá có thể gọi một hạt sương khác là Hạt Ngọc... Ừ thì trái tim Lá cũng chỉ có thể chứa một bóng hình... Rồi đến một ngày Lá cũng ra đi theo quy luật tuần hoàn. Lá ra đi nhẹ nhõm và thanh thản...Trong tiếng reo của Gió và lời hát khe khẽ của Sương...Lời hát ca ngợi cuộc sống tươi đẹp... Chết đi nào đã là hết...mà chỉ là khởi đầu cho một chuyến đi mới... Lá và Sương nhỏ bé...Tình yêu của cả hai cũng nhỏ bé...Trong vắt và tinh khiết... Nắng thuỷ tinh Tiễn em Nghìn trùng xa cách Thương ! Thương hoa hồng trắng đẫm sương, Thương ngôi sao sáng đêm trường đổi ngôi... Thương em vĩnh viễn xa vời, Thương tôi mộng mị một đời cô đơn ! NM

GIỌT SƯƠNG SỚM

Bức thư nhà thương gửi vừa nhận được sáng hôm nay. Vậy là xong, tử thần đã xử án:
_ Ung thư phổi!
Hèn chi mà mình ho nhiều tràng ho đến gãy gập người , nhiều tràng ho trong đêm rát cả cỏ, khan cả tiếng . Ngồi đây viết tiếp thư cho anh để báo tin chẳng biết buồn hay vui . Vui? Chắc gì anh có thì giờ hỏi thăm mà vui? Buồn ? chắc gì anh đã nhớ mà buồn ! ? Trời hôm nay nắng cuối , thu đã qua gần nửa độ.Nắng vẫn còn trong veo như pha lê nhưng gío không còn cuả muà hè, lạnh và làm em ho.Em đi thơ thẩn trong vườn , cố nhìn để nhớ và in thành hình trong đầu để ngày em đi em sẽ đem theo những tiếc nuối đó, khoảng đời cũng gần ba mươi năm sống trên mảnh đất này. Ba mươi năm không buồn không vui, không nói được nhiều tiếng quê mẹ, em sống như cái bóng; em như bức hình treo tường, khô khan tiếng nói, khô khan tình cảm, khô khan .... Em lại có cơ hội gặp chị T. chị đã mớm cho em mở cưả hồn mình , em trở lại tuổi trăng sắp tròn và đã bắt đầu làm thơ .Thơ em chỉ nói về trời đất, vài tình yêu hư cấu, viết cho đứa em gái buồn tình duyên dang dở, không hề viết về em. Rồi em chịu tang , khăn trắng trên đầu lần thứ hai cuộc đời trong lúc em đang còn cần tiếng nói yêu thương cuả người cha còn lại, ông đã bỏ đi, không được gặp. Trời lại xui khiến cho em gặp anh, thật ra gặp thơ anh thì phải hơn.
Quen anh qua thư từ, nhớ anh lúc bắt đầu nghe giọng nói cũng mới đủ sinh nhật một năm đúng , nhưng thật ra , em đã nhớ anh từ bao nhiêu kiếp rồi. Em cầm cái ảnh chụp hình phổi, chỉ thấy mấy vết đen muốn loang rộng trên lá phổi bên trái, chỗ ngay gần trái tim. Em sẽ còn bao lâu thì giờ để còn được ngồi trước computer làm thơ, viết thư cho anh, cho bạn bè và viết nhật ký đời mình ? Em sẽ sống cho hiện tại vì tương lai em là cuả tử thần. Đọc thư nhà thương, em không có cảm giác gì cả, lại nghêu ngao:
_Lên xe tiễn em đi ...;;;Chưa bao giờ buồn thế,... ai buồn ? Và tiễn em đi dâu ? xa ? gần ? Khi nào ? chỗ em sẽ đến chắc suốt đời thèm trăng soi phải không anh ?
Trên con đường anh đi, lệ em buồn vương vấn ? lệ em lúc đó sẽ là những cơn mưa ướt áo anh , nhưng sợ chỗ anh sống có đủ mưa không ? vậy em sẽ là sương đọng trên lá cuả những cây trong vườn anh nghe anh ? được không ?
Buổi sáng , khi anh ra vườn ngắm cảnh , không còn con chim lạ mắt nâu, lông cánh vàng hay đậu trên giàn hoa hồng mỗi ngày nhưng anh sẽ thấy trên những đoá hồng , nhất là đoá hồng tím anh yêu thích có vài giọt sương đang lóng lánh mừng anh, anh cứ đến cầm cánh hoa cho giọt sương rơi trên tay anh, anh cầm lấy, uống đi vì đó là giọt nước mắt của em, tinh hoa cuả em tặng cho anh từ một hành tinh xa lạ.
Ce n'est qu 'un aurevoir.
Em
............................
Thư em đến tay tôi 3 tháng sau vì lúc đó tôi đang cùng gia đình đi Caraibe .Trên tàu, ngoài khơi, đêm đầu tiên lênh đênh trên biển, trăng rỡ ràng , tuy đêm nhưng trời xanh biếc không chút mây, gia đình đã đi nghỉ, chưa buồn ngủ, tôi lần theo lên boong tàu cùng người bạn đi chung đứng nhìn trời, nói tàm xàm vài ba câu chuyện từ chính trị đến chuyện viết lách , vì anh ta cũng là một nhà thi sĩ nổi tiếng trong cộng đồng người Việt hải ngoại, từ gia đình đến chuyện con cái , vợ anh mới mất cách đây không lâu vì một bịnh hiểm nghèo. Anh không con cái, nghe tôi đi chơi anh xin tháp tùng cho vui vì anh với tôi dù không thân lắm vì ít khi có dịp gặp nhau thường nhưng tính anh rất chất phác, hiền lành nên tôi qúi mến anh .
Trong một vài giây phút ngắn, bỗng dưng không còn hiểu anh đang nói gì , tôi nghe tiếng tim mình đập mạnh, tôi tự dưng có cảm giác khó chiụ trong người , tôi ngẩn nhìn trời trước mặt, vệt trăng vàng đang lung linh trên mặt sóng , gió hiu hiu lành lạnh vì đã khá khuya, giữa những chòm sao lấp lánh; bỗng nhiên có một ngôi sao thật sáng đổi ngôi rơi xẹt đi, tôi vội mở nút áo , định xin thầm một ước mong nào đó, nhưng chưa kịp thì ngôi sao băng đã biến mất dưới chân trời tối đen giáp mặt biển ngoài khơi.Khi không nụ cười em hiện ra rực rỡ trong một phút giây làm tôi nghĩ đến em, không biết giờ này em đang làm gì, còn thức làm thơ ? Đọc thơ tôi hay đã chìm vào cơn mộng nào đó mà tôi có được dự phần vào không ?
Tôi bỗng nhớ em , chưa bao giờ tôi nhớ em như tối hôm nay. Tôi nghĩ mình yêu thương em ít hơn em thương yêu tôi, tôi sống với nội tâm nên ít khi để tình cảm lộ ra, thư tôi ngắn, không viết trọn những lời yêu thương mà em muốn đọc được như em hằng mong ước, dù cái ước mong cuả em nó luôn luôn quá dễ thương , hiền lành và thật nhỏ nhoi .
Còn cả nửa tháng dài nữa tôi mới trở về nhà, tôi biết tôi sẽ được đọc cả trăm lá thư em gửi nằm chờ người đọc. Tôi có thói quen thích đọc thư em nhưng lười trả lời, một phần lớn tại tôi bận bịu in cho xong tuyển tập thơ đang viết dở , một phần tôi "keo kiệt " chữ , biết em mong thư tôi nhưng lâu lâu tôi mới trả lời em một lần, tuy vậy em và tôi đã thoả thuận với nhau khi nào tôi rảnh sẽ viết cho em, như thế, những ngày không có thư tôi, em không nghĩ là tôi không nhớ em để em khỏi buồn .Tôi biết ngày nào em vào trang nhà và không thấy thư tôi là nước mắt em lại trào như thác tuy em vẫn hiểu tôi, hiểu tình tôi dành riêng cho em là trọn cả cuộc đời.Tôi vẫn nói với em
" Em đừng lo sợ mất anh khi em vẫn còn yêu anh "
. Tôi định bụng , sau khi tập thơ đã được sửa xong và ra đời, tôi sẽ cố gắng bỏ thói keo kiệt và sẽ viết cho em nhiều hơn xưa.
.............................
Tôi nhìn trên bàn, lơ đãng cầm lên tay chồng thư đang chờ tôi.Có một lá thư đóng dấu tem ngoại quốc, tôi vội nhìn địa chỉ người gửi:
Em gái cuả em !Linh tính cho biết có chuyện gì không ổn, tôi vội xé lá thư:
Paris, ngày..tháng..
Thưa anh,
Em viết vài hàng ngắn , báo cho anh tin buồn, chị em đã mất cách đây 2 tuần lễ , lúc mười hai giờ đêm....
Trời ơi, tôi thấy mặt đất gần lại, tim ngừng đập.
Em đã xa tôi vĩnh viễn, em chính là ngôi sao băng tôi đã nhìn thấy đêm hôm đó sao?
_Tuần rồi em và gia đình đã đưa chị ra biển. Em đã làm theo ý cuối cùng chị muốn, đốt hết tập thơ anh và thư anh để cùng rãi theo chị và thả một đóa hồng trắng hoa chị thích trong vườn nhà anh đã hái cho chị ngày xưa.
Thôi em ngừng , vì phải còn nhiều việc cần giải quyết trước khi em trở về nhà.
ĐL
Thật vậy sao em ? em đã xa tôi ! Không còn biết suy nghĩ gì nữa, tôi như người mất hồn em ơi !Lần đầu tiên từ lâu lắm rồi , tôi cảm nhận được vị cay của ớt trong mắt và vị mặn của muối trên môi . Tôi hưá từ đây mỗi ngày sẽ ra đón những giọt sương buổi sáng và sẽ uống trọn như em đã mong tôi làm.
_Giờ thì.... lên xe tiễn em đi
_Chưa bao giờ ..... buồn thế ....!
Mong đây chỉ ce n'est qu 'un aurevoir ! Toi et moi, o­n se reverra dans un monde où il n'y aura que Toi: ma Rose Violette et Moi pour l'Éternité !

Nguyen Huong

 Có một giọt sương 

 Có một giọt sương vô tình rơi trên mái lá, trong đêm giá lạnh. Mái nhà nhỏ xíu như một người tí hon giữa một xóm làng quạnh hiu. Bao năm qua, nó vẫn nằm lặng im như đang say ngủ giữa bao la đất trời, có thể vì buốt giá, có thể vì nó không hề quan tâm gì đến chung quanh, một thế giới quá đỗi quen thuộc từ khi nó ra đời.

Giọt sương lăn tròn trên chiếc lá khô. Nó mới hiện diện cách đây không lâu. Bên dưới nó, một em bé mới sinh ra đời, trông thật ngộ nghĩnh. Đôi mắt to tròn, chiếc mũi xinh xinh, miệng nhỏ xíu với đôi môi hồng luôn nở nụ cười. Trong chiếc khăn nhỏ, em bé nhìn cha, nhìn mẹ, nhìn xung quanh, như muốn gởi lời chào thăm đến tất cả, kể cả đám chiên lừa nằm co ro trong chuồng như những kẻ may mắn được chứng kiến phút giây em bé ra đời. Chào chú bé nhé, giọt sương nhỏ thì thầm. Sao em lại ra đời vào cái nơi tồi tàn này vậy, cái nơi không dành cho con người. Ngay những ngày bình thường, những người khách quen thuộc của mái lá đơn sơ này cũng chỉ là những chú chiên bé nhỏ, vậy mà hôm nay, nó được hân hạnh đón tiếp cả một gia đình, có cả một em bé mới sinh ra đời. Thật là vui.

Giọt sương thấy hai vợ chồng âu yếm nhìn chú bé, rồi nhìn nhau trong niềm hạnh phúc dâng trào, có lẽ niềm vui của họ quá lớn khiến cho không gian xung quanh không còn có ý nghĩa gì nữa. Vậy cũng hay, bởi sự dư dật về vật chất đâu có thể sánh bằng tình yêu chân thành được, và phước hạnh nhất là được yêu thương, vâng, được yêu thương.

Người đàn ông choàng thêm chiếc áo cho vợ mình để bớt lạnh. Họ ngồi sát lại gần nhau để truyền cho nhau từng hơi ấm, thì thầm với nhau về những gian khổ mà họ trải qua tên đường đến đây. Những lời nói thật nhỏ, thật nhỏ như sợ em bé giật mình, như sợ làm phá vỡ cái không gian yên lặng, thanh bình này. Người mẹ cầm lấy những ngón tay bé nhỏ của em bé mà nâng niu từng chút, còn em bé thì cứ bình thản nhìn mọi người, ánh mắt sáng lên như muốn trao gởi một thông điệp bình an, thông điệp yêu thương cho họ, dẫu rằng những gió mưa, giông bão có thể chưa hề chấm dứt. Cái không gian nhỏ bé của mái lá này tự nhiên ấm cúng vô cùng dưới ngọn đèn nhỏ rung rinh trong gió, ánh sáng cũng vừa đủ để ôm lấy cái gia đình hạnh phúc này, cái gia đình nghèo khó, không đủ điều kiện để tìm một nơi nào tốt hơn để qua đêm. Ánh sáng đêm nay có thể không rực rỡ như ánh đèn cung điện, không lộng lẫy như những sắc màu lấp lánh trên trang sức bạc vàng, nhưng vẫn dịu dàng soi lên từng khuôn mặt, lung linh một tia sáng hạnh phúc trong từng ánh mắt, những tia sáng từ trái tim của mỗi con người hiện hữu nơi đây. Thời gian cũng như dừng lại để phút giây vui mừng có thể dài thêm được đôi chút, để tình yêu được thấm sâu vào từng cử chỉ, những lời nói thì thầm trong đêm giá lạnh.

Trên cao kia, một ngôi sao sáng ngời, có lẽ đây là ánh sao sáng nhất trong những vì sao trên thế gian. Ánh sao hiền hòa, nhưng lại bừng sáng lên một cách lạ lùng, tiềm ẩn một sức sống kỳ diệu, sâu lắng trong từng vệt sáng chiếu trong đêm trường.. Ánh sao trời cao lại nhẹ nhàng len lỏi vào mái lá đơn sơ, chạy quanh chiếc máng cỏ đơn sơ, lấp lánh soi khuôn mặt sáng ngời, hạnh phúc ấy. Tất cả như bừng sáng lên, rực rỡ hơn, rộn ràng hơn, và trong cái giây phút tuyệt vời ấy, đâu đây lại vang lên những giai điệu thánh nhạc du dương, vang vọng, như muốn báo một tin mừng cho trần thế, như muốn mở ra một kỷ nguyên mới cho nhân loại…

Giọt sương bỗng thấy mình lung lay, đã đến giờ phải ra đi. Nó từ từ lăn xuống theo chiếc lá. Một giọt nước lăn tròn trên má người mẹ đang âu yếm nhìn chú bé. Giọt sương lạnh giá giờ đây đã hòa vào trong dòng nước mắt ấm áp, sung sướng của người mẹ. Người cha hỏi, em khóc à. Dạ không, em hạnh phúc quá, Giê-xu, con mình thật dễ thương.

Một đêm An lành, Phước hạnh.
Vũ Hướng Dương

Nhạc - Thơ - Văn Cây bàng lá đỏ

Tình Nhớ

Tình Xa

Đất đỏ màu lá,

Tàu dừng lại sân ga đầy lá đỏ,

Thoáng hồn xưa về lại với người xa...

Những toa tàu ô cửa chợt mở ra,

Lòng giao động như cây vừa trút lá !

Năm tháng trôi qua, ngỡ quên ngỡ lạ,

Đoá hồng vàng còn thắm buổi bình minh ?!

Trên sân ga chiều lá đỏ, một mình...!

Luôn trông ngóng người năm xưa trở lại !!

Hình vẫn đi và bóng thì xa mãi,

Cơn gió chiều xua lá đỏ bay bay...

Kỷ niệm xưa ghi nhớ phút chia tay,

Người ở đó phương trời xa, xa thẳm!

NM

Minh họa: PHÚ NGUYỄN

Cây bàng lá đỏ

Bưu điện nơi tôi làm việc nằm bên một ga xép. Đó là một nhà ga cũ kỹ, nghèo nàn với một dãy nhà cấp bốn sơn tường vàng xỉn, mái ngói phủ đầy rêu và bụi. Giữa sân ga có một cây bàng. Tôi thích nó nhất vào mùa đông. Khi mùa đông thổi những cơn gió lạnh ù ù qua cánh đồng trống hoác trơ rạ trắng sau sân ga, nó trầm ngâm đứng nhìn những hành khách uể oải, mỏi mệt vội vã mua một vài món hàng khi tàu dừng trong chốc lát.

Cây bàng không đỏ lá rải rác suốt mùa đông. Nó lặng lẽ và tinh nghịch giấu những chùm quả chín vàng dành dụm được suốt mùa thu trong tán biếc. Đột nhiên, vào một ngày cuối năm, khi những đám mây giấu mình trong màn trời xám ngoét, những đàn chim chiều thảng thốt kêu ngang trời, những đoàn tàu hối hả xình xịch chở khách ngược bắc, xuôi nam về quê. Cây bàng bắt đầu cựa mình, những chiếc lá thầm thì với gió, vàng lốm đốm, đỏ dần, cho đến một buổi sáng nó đỏ rực như một bông hoa khổng lồ, kiêu hãnh, lộng lẫy trước bao con mắt trầm trồ ngưỡng mộ. Cây bàng đứng đó, những chiếc lá đỏ mong manh run rẩy. Cho đến một hôm, không hề hẹn trước, một cơn gió lớn ào qua. Cả cây bàng thoắt rùng mình và ào ào trút lá. Dường như chỉ trong một khoảnh khắc, những chiếc lá đỏ ối chao trên mặt đất và thân cây trơ trụi, bẽ bàng. Tôi hụt hẫng, nuối tiếc.

Thiên đã đến vào một chiều như vậy. Chuyến tàu bắc nam như thường lệ ghé vào ga xép trong chốc lát. Thiên trẻ trung trong áo thun trắng, quần Jean xanh dương đứng giữa sân nhìn đăm đăm đám lá bàng đỏ ối trên nền gạch.

“Chị bán cho một con tem”.

Thiên nhìn tôi lơ đãng, cũng lơ đãng yêu cầu. Tôi hơi ngạc nhiên vì một hành khách trên tàu hỏi mua tem. Bình thường chỉ có người trong làng mua tem, gửi đi và nhận về những bức thư. Còn hành khách trên tàu, họ đến và đi ở hai thành phố lớn nhất nước, họ chẳng mấy khi có nhu cầu mua một con tem ở ga xép tỉnh lẻ.

“Sao không quét lá đi hả chị?”.

“Không quét vội, vì tiếc lắm!”.

Tôi nghĩ đó là một câu hỏi vô bổ, cũng trả lời một cách hững hờ vô bổ. Khi nhìn Thiên bước chân trên đám lá bàng đỏ ối, tôi đã ước mình có thể vẽ một bức tranh: Một thanh niên đang bước trên lá đỏ, trước mặt anh ta là những ô cửa toa tàu mở ra những khoảng trời thăm thẳm xa xôi...

Tôi nhận được thư của Thiên hai tuần sau đó: “Mình không biết bạn tên là gì, đành gửi theo địa chỉ nơi bạn làm việc. Mình là Thiên, học mỹ thuật trong thành phố Hồ Chí Minh. Bạn có hỏi là ở Hà Nội cũng có trường Mỹ thuật, sao phải lặn lội đi học xa thế không? Ừ, đó là một câu chuyện rất dài.

Đã hai năm rồi mình về nhà ăn Tết vào những ngày cuối cùng của năm. Năm ngoái mình đã đi qua và nhìn thấy cây bàng trong sân ga chỗ bạn. Khi đó nó đỏ rực như một bó lửa khổng lồ. Bạn đã bao giờ nhìn thấy phong cảnh nào đó khiến bạn nghẹn thở như khi gặp người tình chưa? Nó đẹp tuyệt vời bạn ạ! Đẹp đến nỗi khi nhìn thấy nó qua ô cửa toa tàu, tim mình nghẹn lại. Và năm nay mình lại quyết tâm trở về vào đúng ngày đó, mình hy vọng sẽ lại được chiêm ngưỡng nó kiêu hãnh như thế. Nhưng có vẻ như mình đã đến muộn. Tiếc thật đấy!”.

“Bạn đã đến muộn khoảng vài phút gì đó. Khi nó rụng hết lá một chốc, mình thấy bạn từ trên tàu bước xuống. Có thể bạn lỗi hẹn, cũng có thể nó không chờ được bạn” - Tôi đã viết lại cho Thiên như thế.

Trong những bức thư sau, tôi kể cho Thiên nghe về cây bàng. Thiên bảo vạn vật thú vị lắm. Hồi trước Pauxtopxki có một cây đèn không chao lạ lùng. Ông ấy đặt nó trên bàn làm việc. Nó tắt không phải chỉ vì riêng một rung động nhỏ nhất của không khí, mà thậm chí vì một cái nhìn chăm chú. Chỉ cần mải suy nghĩ và nhìn đăm đăm vào nó là ngay lập tức nó bắt đầu kêu lép bép một cách thảm hại, nhấp nháy, nhấp nháy rồi lặng lẽ tắt ngấm. Đến nỗi ông ấy phải tránh không dám nhìn nó đấy.

Tôi từng có một người bạn trai. Chúng tôi cùng là con nhà nghèo, bằng tuổi nhau, cùng học một lớp, ngồi chung một bàn và đi về chung chiếc xe phượng hoàng đen cũ. Mỗi ngày đi học qua ga xép, chúng tôi ngắm nhìn những con tàu ghé vào sân ga trong chốc lát, hành khách bước xuống mua vài thứ quà vặt, có khi chẳng mua gì, đơn giản chỉ để vươn vai và hít thở bầu không khí còn trong trẻo từ cánh đồng làng đưa lại. Trước đây, vào mùa hạ, thanh niên làng tôi thường kéo nhau ra đường ray ngồi chơi hóng mát. Khi có tín hiệu tàu về, họ dạt xuống sát mép ruộng, thích thú nhìn con tàu lao qua sầm sập. Biết bao con tàu đã đi qua làng, biết bao thanh niên làng cũng từ ga xép mà tỏa đi khắp mọi miền đất nước.

Suốt mấy năm trời tôi không thể nào quên buổi chiều mùa đông chăn trâu trên cánh đồng làng vi vu gió. Khi con tàu rầm rập lao về phía ga xép. Hùng, bạn tôi mải đuổi theo con sáo nhỏ cậu ấy nuôi, đã bị cuốn vào đoàn tàu và mãi mãi tuổi mười hai, không bao giờ lớn nữa.

Tôi đã mơ thấy Hùng trở lại thăm tôi vào đúng đêm sau buổi chiều Thiên bước xuống sân ga. Vẫn giọng nói của Hùng, vẫn niềm vui sôi nổi của tuổi mười hai, nhưng vóc dáng và gương mặt Hùng lại là Thiên, Hùng bảo đang học mỹ thuật. Hôm nào đó sẽ vẽ tặng tôi bức tranh về cây bàng lá đỏ...

Tôi xao động nhiều ngày với ý nghĩ ngớ ngẩn rằng. Liệu có thể linh hồn Hùng đã mượn hình hài của Thiên và trở về trong buổi chiều đó hay không? Liệu có thể nào chàng trai xa lạ kia là hiện thân của người bạn tôi đã mất?

Cho đến khi tôi nhận được thư của Thiên.

Tôi viết thư kể cho Thiên nghe về Hùng và cái chết đau buồn tuổi mười hai của cậu ấy. Tôi kể về khoảnh khắc kinh hoàng vô tận khi người bạn thân nhất của mình như một cánh chim lỡ nhịp bay và gió cuốn đi không thể nào cưỡng lại... nhưng không kể về giấc mơ đó.

Thiên viết thư cho tôi đều đặn. Phần lớn những bức thư chỉ kể về những việc cậu ấy làm, những gì cậu ấy nghĩ, những nơi cậu ấy đi và cả về một người con gái cậu ấy nhớ. Những bức thư, những kể lể đó hệt như một trang nhật ký bỏ ngỏ.

Tôi đã nhớ mong đến tê dại lòng mình những bức thư của Thiên...

Thiên gửi cho tôi cuốn “Bông hồng vàng và bình minh mưa” của Pauxtopxki”. Khi Pauxtopxki kể về những con tàu chở ông đi qua những miền đất lạ của nước Nga xa xôi, phong cảnh qua ô cửa toa tàu đẹp đến nỗi tim Thiên thắt lại. Thiên tưởng như mình là Pauxtopxki, có thể nhào qua ô cửa đó và ôm lấy những làng mạc, những cánh đồng, những dòng sông như ôm một người tình lâu ngày xa cách. Tôi đã đọc đến mỏi mòn những con chữ đó, rồi không hiểu vì sao một hoài niệm xa xôi, một khát vọng mơ hồ, mênh mang nào đó cứ luẩn quẩn trong lòng. Tôi day dứt, muốn bứt chạy khỏi ga xép, khỏi miền ký ức u buồn về người bạn thân đã mất. Và tôi cứ ngẩn ngơ nhìn những đoàn tàu dừng lại trong chốc lát, nghĩ những ô cửa kia đang mở ra những khung trời thăm thẳm xa xôi. Tôi hy vọng khuôn mặt sáng ngời của Thiên ló qua ô cửa và vẫy gọi.

Tôi không có nhiều chuyện để kể cho Thiên ngoài nỗi buồn thông thường của một cô gái trẻ với công việc đơn điệu ở một ga xép tỉnh lẻ. Cô ấy đã từng không còn ngưỡng mộ những con tàu đi từ sau cái chết của người bạn trẻ. Nhưng một hôm nào đó, những khát vọng về chuyến đi từ xưa trong cô trỗi dậy, và cô vội che đậy nó đi như đó là tội lỗi.

Tôi đành kể cho Thiên nghe về cây bàng. Về người lính trẻ làng tôi đã trồng nó trước khi lên tàu đi chiến đấu. Người lính đó đã trở về làng sau chiến tranh, lập gia đình và hạnh phúc. Cây bàng của anh vẫn đứng đó như chứng nhân của những chia ly và đoàn tụ. Lẽ ra tôi có thể bịa đặt rằng người lính ấy đã hy sinh. Như thế tàn nhẫn quá. Để làm gì, có thể đưa Thiên về vẽ cây bàng lá đỏ hay không?

Tôi đi về qua khoảng giữa cánh đồng, nơi trước đây Hùng tử nạn, nghĩ về một kiếp người mong manh trong bao la vũ trụ, nghĩ đến cây bàng trong sân ga, nghĩ đến cây đèn không chao của Pauxtopxki. và nghĩ nhiều đến một câu hát cũ: “Cho những con tàu đi mang bao yêu thương xuôi về bến đợi...”.

Tôi vẫn nhận được thư Thiên kể về những nơi mà cảnh đẹp khiến trái tim cậu ấy thắt lại... Tôi vẫn mơ về Hùng với vóc dáng và khuôn mặt Thiên.

Năm đó, cây bàng đỏ rực lá suốt một thời gian dài hơn thường lệ. Mỗi cơn gió nhẹ dù chỉ đủ lay một phiến lá cũng làm lòng tôi se thắt. Tôi phập phồng lo sợ nó sẽ khiến cây bàng trút toàn bộ những phiến lá đỏ tuyệt đẹp trước khi con tàu đưa Thiên trở lại.

...Những con tàu lần lượt dừng ở sân ga...

Khi con tàu cuối chiều rời đi, cây bàng lập tức rùng mình trút lá.

Lá ào ào rụng như những hạt mưa khổng lồ đỏ ối.

Thiên không trở lại.

Vào mùa xuân, sau kỳ nghỉ Tết, tôi nhận được một món quà. Đó là một bức lụa mầu vẽ cây bàng đỏ rực bên những ô cửa toa tàu. Những ô cửa toa tàu mở ra những khoảng trời xa xôi.

Và Thiên ở đó.

Phạm Thanh Thuý 

Tiếng chổi khuya,

Đêm đêm tiếng chổi khua vang,

Biết bao nhiêu chiếc lá bàng gom đi....

Tuổi thơ nào có biết gì,

Ngỡ bàng không rụng lá vì thần tiên !

NM

Cây bàng không rụng lá

Phố tôi tên thật không phải là phố "Cây Bàng". Nhưng bọn trẻ con chúng tôi lại cứ thích đặt tên phố theo nhận xét của mình. Chẳng hiểu những đứa khác đã nghĩ thế nào; riêng tôi, tôi gọi thế là bởi phố tôi có một cây bàng.

Ai đã trồng cây bàng ấy, tôi không rõ. Chỉ biết rằng bây giờ cây đã to lắm rồi. Đến mùa quả chín, một mùi thơm ngòn ngọt lờ lợ tỏa ra, lên mãi tận gác ba, gác tư.

Nhưng cây bàng này thật chẳng có gì là đặc biệt. Vỏ nó xù xì, lá nó hung hung và dày như cái bánh đa nướng. Tán bàng xòa ra giống mấy cái ô nối tiếp nhau ba, bốn tầng. Cây bàng hiền lành như một người ít nói. Dưới gốc, người ta hay dựa xe đạp và có khi đứng tránh mưa nhỏ. Tôi cũng không để ý đến cây bàng lắm. Chắc là tại nó mọc ở mặt hè, còn tôi, tôi ở mãi trên gác. Song, đến một ngày nọ (là ngày bao nhiêu, tôi quên mất rồi) khi tôi đã biết suy nghĩ, tôi mới nhận ra được một điều rất lạ: "Cây bàng này không rụng lá".

Thế thì tài thật. Đã có lần, tôi đứng chờ ở dưới gốc khá lâu mà chẳng thấy có cái lá nào rụng xuống cả. Tôi nhớ rằng, cách đây ít lâu, cây bàng trụi thùi lụi, cành đâm dọc đâm ngang, có bói cả ngày cũng không ra một cái lá nào. Vậy thì bấy nhiêu lá đã biến đi đâu?

Lạ xiết bao khi một lần tôi thoáng trông thấy một chiếc lá bàng vừa rời cành, chao xuống gốc. Tôi vội vàng chạy hết bốn mươi tư bậc thang xuống đến nơi, thì chẳng thấy chiếc lá nào trên mặt đường hết cả...

Sực nhớ tới câu chuyện "Quả táo vàng" mà tôi đã đọc trong sách, tôi ngờ rằng có lẽ phải dùng gậy vàng, giả bạc để chọc và hứng mới lấy được cái lá bàng ấy chăng? Hẳn khi lìa cành, lúc chạm phải mặt đất là chiếc lá biến ngay đi?

Tuy rất ham đọc truyện cổ tích, nhưng tôi chưa có thể tin ngay rằng chiếc lá bàng kia đã chui vào trong lòng đất.

Vậy thì cái lá ấy nó có rụng không?

Tôi đem chuyện đó hỏi bố tôi. Bố tôi là một thầy giáo, hẳn bố tôi biết rõ hơn tôi nhiều điều.

Nghe tôi kể xong, bố tôi hơi nhíu đôi lông mày, từ từ đứng dậy.

- Nào, con ra đây.

Hai bố con tôi cùng đứng ngoài hành lang, nhìn xuống đường phố. Cây bàng như ngủ yên dưới bầu trời thoang thoảng ánh trăng non...

- Lúc này là tám giờ, con ạ...

Tôi không hiểu bố tôi nói "tám giờ" để làm cái gì. Chỉ biết rằng, độ vài chục phút nữa là tôi đi ngủ. Hôm nay có thể vì câu chuyện cây bàng này mà tôi sẽ thức lâu hơn.

Bố tôi nói tiếp:

- Con có thể thức đến mười rưỡi được không?

- Được ạ.

Tôi chưa kịp nghĩ gì thêm thì bố tôi lại chậc lưỡi:

- Thôi, con cứ ngủ đi rồi bố gọi.

Thấy vậy, tôi càng lạ về chuyện tại sao bố tôi đã bảo tôi thức, rồi lại bảo tôi ngủ. Tôi định bụng cứ thức để chờ. Nhưng rồi, tôi buồn ngủ và định là... ngủ tạm thôi. Trong nhà, lúc này chỉ còn có một mình bố tôi ngồi chấm bài. Tôi đoán mãi không ra những điều bí mật gì đây mà bố tôi chưa cho tôi biết...

Thế rồi, tôi ngủ thật.

Tôi đã ngủ như thế nào, chỉ có hai hàng mi của tôi rõ mà thôi. Lúc bố gọi tôi dậy, thì trời vừa mưa xong. Mưa mùa hè, thường là hay đột ngột vậy.

Bố tôi bảo tôi mặc quần dài vào rồi đi xuống gác.

Trời đã khuya khuya, quãng gần mười một giờ rồi thì phải.

Xuống tới mặt đường, tôi đứng sững lại. Trước mặt tôi, những chiếc lá bàng nằm la liệt trên đường phố như những cái quạt mo lung linh ánh điện. Thật là lạ, lá rơi nhiều thế này mà đến sáng mai, tuyệt không còn một cái! Xa xa... đâu tận cuối phố, tôi nghe thấy tiếng chổi tre khua loạt soạt. Từ nãy, bố tôi chỉ đứng yên. Tôi ngước nhìn, dò hỏi. Bố tôi nói khẽ:

- Con có nghe thấy gì không?

- Có ạ. Tiếng chổi tre.

- Đó, những chiếc lá sẽ đi theo cái chổi tre ấy đấy...

Cùng lúc, tôi nhìn thấy hai bác công nhân mặc áo khoác xanh, miệng đeo khẩu trang trắng, đang vừa đi vừa quét đường phố và cúi nhặt những chiếc lá rơi bỏ vào thùng rác có bánh xe...

Tôi vụt hiểu tất cả: vì sao cây bàng không rụng lá.

°

Sớm hôm sau, tôi đi học. Khi qua những cây bàng, tôi thấy đường phố vẫn sạch trơn.

Khác với mọi lần, buổi nay tới lớp, tôi bước chầm chậm để nhìn được kỹ những cây bàng. Cây bàng có rụng lá. Những cái lá ấy không chui vào trong lòng đất mà được các bác công nhân của thành phố quét sạch, mang đi. Thế ra, khi tôi ngủ rồi, vẫn có người làm việc. Nếu không, nếu không có người làm việc trong đêm, quét những cái lá rụng ấy đi, thì thành phố sẽ ngập lá bàng...

Từ trên cây, một chiếc lá nhẹ nhàng chao xuống. Chiếc lá vừa chạm đất, tôi vội nhặt ngay lên bỏ vào thùng rác. Tôi vụt nhớ ra cái lần tôi chạy hết bốn mươi tư bậc thang để đuổi theo chiếc lá mà không thấy.

Cầm chiếc lá trong tay, tôi hiểu rằng tôi không phải là đứa trẻ đầu tiên đã nhặt lá rơi cho sạch sẽ đường phố. Và, chắc chắn rằng, tôi cũng không phải là đứa cuối cùng.

Tôi không có chổi tre để quét đường phố. Nhưng tôi rất sẵn sàng làm công việc đó để quét hết những chiếc lá rơi cho thành phố của tôi đẹp đẽ. Và, còn để cho những đứa trẻ nào đấy, cũng bằng tuổi tôi, ngỡ rằng cây bàng không rụng lá... 

Phong Thu

   

Đổi dời,

Đâu rồi cảnh cũ ngày xưa,

Và đâu tình cũ ngây thơ hôm nào...

Ngày mưa lá rụng lao xao,

Bàng rơi sắc đỏ xiết bao u buồn !

Xoay vần sự thế sầu tuôn,

Thôi lau nước mắt xem thường gian nan...

Thu qua rồi đến Đông tàn,

Nhớ chi Xuân ấy riêng mang nỗi sầu !! 

NM

                  Cây bàng tuổi thơ

Chị được thừa hưởng từ mẹ mái tóc dài óng ả, nụ cười hiền hậu và những vần thơ xinh xinh cùng cả cái mác sinh viên khoa văn trường Tổng hợp. Thơ của chị không gửi đăng báo, chỉ viết cho bạn bè và người thân. Mỗi lần đọc xong những vần thơ dịu dàng ấy không biết nên buồn hay nên vui, thì cũng nắng, cũng mây, cũng gió… có lẽ là thứ cảm giác nhẹ nhàng kiểu như ta đang đứng ở sụ giao thoa giữa những cung bậc nhạt nhòa. Bởi vậy vui lên một chút cũng được hay buồn đi một tẹo cũng chẳng sao.
    Em không biết làm thơ. Với em thơ chỉ là trò chơi cút bắt của những ngôn từ đỏng đảnh mà em thì chưa bao giờ tập cho bản thân thói kiên nhẫn. Bù lại thỉnh thoảng truyện ngắn của em cũng được xuất hiện trên báo này báo nọ, đủ để lũ bạn có cớ bắt em mở hầu bao cho những khoản chi bất ngờ không được tính đến trong dự toán ngân sách. Theo truyền thống gia đình em cũng học tổng hợp nhưng lại ngành luật. Ước mơ được trở thành một vị thẩm phán đã đeo đuổi tuổi thơ của em.
    Gia đình chỉ có bốn người nhưng khoảng thời gian duy nhất để cả nhà sum họp đầy đủ chỉ dồn lại vào bữa cơm tối. Thì thời buổi kinh tế thị trường làm trong giờ, làm ngoài giờ, học trường chính, học trường phụ, thế mới mong đáp ứng được nhu cầu đòi hỏi của xã hội. Bố thông báo “Tối nay họp gia đình”. Em cười “Chính phủ vừa ra nghị quyết mới hả bố?”. Mẹ nhăn mặt “im nghe bố mày nói”. “Sang năm mẹ về hưu. Thôi cống hiến thế cũng đủ rồi. Tháng sau bố sẽ gọi thợ đến chặt cây bàng đi làm thêm gian ngoài cho mẹ mày bán hàng, chạy ra chạy vào có việc cũng đỡ buồn”. Chị thảng thốt “Chặt cây bàng hả bố?”. Lặng lẽ em đứng lên bước ra ngoài sân. Trăng đầu tháng chênh vênh như con thuyền độc mộc giữa biển sao lung linh. Tán lá bàng xanh mướt âu yếm xòa xuống. Em úp mặt, vòng tay quanh thân cây xót xa nghe những ngày thơ ấu vọng về.
    Ngôi nhà của em nằm trên con đường ngoại ô nghiêng nghiêng hàng xà cừ xao xác lá. Cả phố chỉ có duy nhất một cây bàng trước cửa nhà em. Cây bàng ấy bằng tuổi chị. Bố kể ngày chị đầy tháng bố đã xin nó về, hì hụi mất cả buổi chiều để trồng và dựng xung quanh hàng rào tre kiên cố. Cây hàng lớn lên là niềm kiêu hãnh của em. Nó đã gắn bó với tuổi thơ của chị và em, đã đi qua những nỗi buồn và chia sẻ những niềm vui con trẻ. Cũng dưới gốc bàng này em xúng xính trong chiếc áo lấy trộm của mẹ, đầu choàng khăn bóng bay của chị, loay hoay ôm chiếc chổi quét nhà giả làm hoa cô dâu trước ngực. Thằng Hà nhặt những bông hoa vàng dịu li ti rắc lên tóc em. Nó ghé vào tai em thì thầm giọng nghiêm trang “Thi này, khi lớn lên - thật đấy – tao sẽ cưới mày làm vợ”. Ngày ấy em mới năm tuổi. Hai năm sau gia đình Hà chuyển nhà. Nơi ở mới nghe đâu xa xôi lắm. Em không được làm nhân vật chính trong trò chơi cô dâu – chú rể nữa. Chị đùa “Thi bị mất chú rể rồi”. Nhưng trong em cây bàng vẫn mãi là nhân chứng cho lời tỏ tình thiêng liêng ấy.
    Giọng bố vang lên “Vào nhà đi con”. Em cắn môi “Không để cây bàng lại được hả bố?” “Thời đại kim tiền mà, mình không thể là ngoại lệ đứng ngoài guồng quay được. Rồi sẽ quen thôi”.
    Mẹ xin ở đâu về được một con mèo. Nó có bộ lông vàng mượt và chỉ nhỏ bằng hai nắm tay. Chị vui vẻ “may mà có con mèo. Dạo này nhà mình nhiều chuột quá”. Em nhìn con mèo run rẩy chui tít vào gầm giường đầy thất vọng “Kiểu này không khéo chuột nhà mình ra “chít” một cái mèo ngã lăn đùng. Sốc quá. Nhồi máu cơ tim luôn”. Mẹ gắt “Ăn nói hay nhỉ”. Em cười “nhà mình ấy hả, phải mua mèo rôbốt mới được”. Và dù không vồ được chú chuột nhắt nào, suốt ngày chỉ nằm dài phơi nắng nhưng chú miu vẫn giành được sự quan tâm, thương yêu của mọi người, dù sao nó cũng là thành viên nhỏ nhất trong gia đình. Bố bảo “Có nó cũng vui cửa vui nhà”. Mẹ gọi nó bằng “meo”, cái tên cúng cơm của họ nhà mèo. Chị nhất quyết kêu bằng “miu”, nghe thế mới dễ thương. Em kiếm được quả chuông nhỏ đeo vào cổ, mỗi khi nó chạy kêu leng reng khắp nhà và đặt tên cho nó là “Em lười”. Chị cười “Chẳng biết mèo lười hay Thi lười”. Em giận dỗi “Được rồi từ mai em sẽ chăm sóc cho nó” nhưng chỉ được vài ngày. Em Lười có vẻ quấn quít chị hơn. Em hay quên cho nó ăn, chỉ tại cái thời gian biểu của em không bao giờ chính xác. Mà mẹ vẫn bảo em là người thất thường đấy thôi.
    Em cầm cuốn sách làm văn trên tay giọng đều đều “hôm nay học bài nghị luận”. Học trò giở sách loạt xoạt, không thèm che đậy cái ngáp dài. “Em buồn ngủ à?”. “Thưa cô không ạ”. Em ngao ngán lấy hơi đọc một tràng “Nghị luận là…”. Học trò thò lấy tay di di lên mặt bàn. “Có hiểu cô vừa đọc gì không?”. Học trò gật đầu ngoan ngoãn “Thưa cô có ạ”. Em đặt sách xuống bàn thầm ngạc nhiên “Thế mà mình lại không hiểu mình đang đọc cái gì…”
    Nghỉ giải lao. Học trò có vẻ tỉnh táo hơn “Cô có thích học văn không?”. “Có chứ. Còn em?” “Em ghét cái môn này lắm, chẳng giúp được gì. Tại bố mẹ em cứ bắt học… mà cô học văn giỏi thế sao không học văn mà lại học luật?”. Không chờ em trả lời, học trò đã hí hững “À, em biết rồi. Học luật kiếm được nhiều tiền hơn phải không cô?”.
    Cho học trò nghỉ sớm 15 phút, em lấy xe đạp vòng quanh qua các dãy phố. Hà Nội của em thay đổi với tốc độ tên lửa. Đâu đâu cũng nhà cao tầng gắn những tấm kính đen xì. Báo chí ra sức kêu gọi tuyên truyền bảo tồn văn hóa dân tộc. Cơ chế thị trường mà. Vậy thì em còn tiếc cái cây bàng không sinh ra lợi nhuận ấy làm gì?
    Em đạp xe về nhà, lo sợ vẩn vơ đến một ngày nào đó bọn trẻ con sẽ hỏi “Hà Nội mùa thu, cây bàng lá đỏ là gì hả cô?”.
    Ngoài sân chất ngất gạch cát, xi măng ngổn ngang. Bố bận rộn trông coi đám thợ thỉnh thoảng lại than thở “Đấy không có con trai khổ thế đấy, làm việc nặng nhọc không có ai đỡ đần cho”. Em bước vào nhà. Mẹ bận bịu bên đống nồi niêu xoong chảo. “Mẹ, cây bàng của con…”. Mẹ xua tay “Cho hết rồi. Cái cây đấy vô tích sự. Gỗ chỉ chẻ ra làm củi đun thôi”. Em đứng lặng. “Lên gác xem chị mày hôm nay làm sao ấy - mẹ hạ giọng – hình như buổi sáng nhận được thư. Chắc là của thằng Trung”.
    Chị đứng ngoài ban công. Em Lười cuộn tròn ngủ ngon lành trên gối. Em đứng sau lưng chị, bàng hoàng nhận ra khoảng trống cây bàng để lại. Cả một khoảng không gian như chới với Chị quay lại. Mắt đỏ hoe. Em dè dặt “Chị vừa nhận được thư bên Sydnây gửi về?”. Chị ngồi xuống giường ôm chú miu vào lòng, giọng mệt mỏi “Thi, chị muốn ngủ một chút”.
    Buổi tối, bố cẩn thận lấy tiền ra đếm rồi đút vào phong bì. “Bố đi họp về?” “Họp hành gì, chuẩn bị đi cống nạp thì có”. Mẹ lạch xạch xếp bát đĩa vào mâm “Lúc nãy có mấy anh bên giao thông công chính lại cả phường nữa…”. “Mình có giấy phép cơi nới nhà cửa rồi mà”. “Muốn gây khó dễ cho mình thì thiếu gì lý do”. Em hùng hổ “Bố không phải đi đâu cả. Việc mình làm đúng pháp luật. Nếu cần con viết đơn khiếu nại ngay”. Bố cười “Luật nào cũng không bằng luật phong bì. Trong khi chờ giải quyết khiếu nại người ta đình chỉ thi công công trình lại chẳng hóa hỏng bỏng không à? Thôi con cứ học đi, vào đời sẽ thấy muôn hình vạn trạng chẳng sách vở nào dạy đâu”.
    Em hậm hực bỏ ra ngoài sân. Lần đầu tiên cảm thấy mình bất lực… hụt hẫng. Trước kia mỗi lần bực bội em thường ngồi dưới gốc cây bàng, tựa đầu vào vỏ cây xù xì, nâu đen của thời gian.
    Ngày mẹ khai trường cho cửa hàng kinh doanh thập cẩm đủ thứ từ sách vở đến đường sữa, mì ăn liền thì cũng là ngày em xin nghỉ dạy ở trung tâm gia sư. Không phải vì em không còn tìm thấy tình yêu trong văn học, cũng không phải vì chưa bao giờ phụ huynh học trò thực sự tôn trọng em như cô giáo mà chỉ vì em phải dành nhiều thời gian hơn cho công việc gia đình. Chị tốt nghiệp đồng nghĩa với thất nghiệp nay quay sang ngoại ngữ, tin học. Hơn nữa cái gian hàng thập cẩm của mẹ lúc nào cũng cần nhân công. Nhưng dù sao em cũng không quen được với hình ảnh mẹ đon đả mời khách, bận rộn tính toán sau cái ngăn kéo đựng tiền treo lủng lẳng ổ khóa Việt Tiệp xinh xinh. Ngày trước, tủ của bố mẹ không bao giờ phải dùng đến khóa. Bố an ủi “Bán hàng đủ mọi loại khách mẹ phải cẩn thận chứ”. Mặc dù đã luôn tự nhắc nhở phải thích nghi với hoàn cảnh nhưng em vẫn không khỏi chạnh lòng khi bữa cơm tối vắng người này, người kia (thì chưyện hàng họ, tiền nong có bao giờ chừa giờ cơm để không đến đâu). Lâu rồi, chị không viết được vần thơ nào. Ở nhà thỉnh thoảng lại “What is wrong?” “Pardon? Not at all” làm em muốn điên đầu. Lâu rồi, mẹ không còn theo dõi “sự nghiệp văn chương” của em trên báo chí, không góp ý cho em điều này điều kia.
    Em ngỡ ngàng nhìn chị. Mái tóc đen dài óng ả nhường chỗ cho kiểu đầu Nhật tém ngang tai đang thịnh hành. Chị kéo em lên phòng thì thào “Hôm nay là ngày cưới của anh Trung đấy” “Cái gì?”. Chị cười, bình thản lôi ra một đống thư từ ngả màu, dúi vào tay em lá thư cuối cùng cách đây đã sáu tháng. Trang giấy hoen ố, đôi chỗ bị nhòe (nước mắt của chị?) chỉ vỏn vẹn một dòng “Đừng chờ anh nữa”. Em sững sờ “Đơn giản thế thôi ư? Ba năm yêu thương, bốn năm đằng đẵng thư từ, xa xôi cách trở là vậy chỉ thế là xong à?”. “Tuần trước mẹ anh Trung đến. Bác bảo Trung lấy một cô tóc vàng, mắt xanh và định cư ở bên ấy luôn… Thôi em giúp chị đem tập thư này đốt đi. Đầu tháng chị sẽ bắt đầu đi làm. Tất nhiên chỉ là nhân viên trực văn phòng chi nhánh của công ty giày dép thể thao của Đức”. Em thẫn thờ “Còn cái bằng cử nhân văn chương của chị?” rồi lại buông xuôi. Biết đâu như thế lại tốt hơn. Chị sẽ không còn thời gian để buồn phiền.
    Một tuần. Em Lười không về nhà ăn cơm. Em cuống cuồng. Mẹ gắt “Người không xong còn đâu thời gian lo cho mèo”. Bố góp ý “Nếu cái Thi thích thì mua con khác. Chắc là nó bị bắt bán cho quán tiểu hổ rồi”. Chị cười “Em Lười của Thi đi theo tiếng gọi của tình yêu thì có. Mà Thi cũng chọn cho mình một người trong đám trai đi không khéo thành bà cô đấy”. Em vênh mặt định nói “Chọn mẫu người như anh Trung hay như anh trưởng phòng bây giờ của chị?” Nhưng rồi lại thôi. Nào có ích gì đâu, chỉ đau lòng thêm.
    Em đứng trên ban công khóc òa – cho cả cây bàng tuổi thơ, cả những vần thơ của chị và cả em Lười, con mèo đã từng một thời được coi là thành viên nhỏ nhất trong gia đình. Bố đặt tay lên vai em “Cuộc sống mà con”. Em lau khô nước mắt. Em không có thói quen khóc trước mặt người thứ hai. “Mình không thể đứng ngoài guồng quay của xã hội đúng không bố?”.
    Tổng kết rút kinh nghiệm hóa ra em lại là người khó thích nghi với sự thay đổi của hoàn cảnh. Có lẽ em sẽ không viết truyện ngắn nữa. Ngân sách sẽ không bị mất cân đối bởi những khoản chi bất ngờ và chép miệng giống hệt bố. “Thời đại kim tiền mà rồi sẽ quen thôi”.

 Lê Xuân Hoa