Nhạc - Thơ - Văn Ngày Hoa hướng dương

LK Sầu Lẻ Bóng - Ai Khổ Vì Ai

Để Nhớ Một Thời Ta Đã Yêu

Nỗi lòng

Hướng dương, lòng thiếp như hoa,

Dõi theo hình bóng phương xa chưa về...

Đường tình khuất nẻo sơn khê,

Muôn trùng xa cách nhớ quê thương người !

Hướng dương nở khắp muôn nơi,

Hoa bao nhiêu hạt lệ rơi bấy chừ...

Yêu hoa yêu cả suy tư,

Niềm riêng anh giữ, tạ từ em đi..!

Đa mang chi khối tình si ?

Bên anh đã có diễm quỳ ngát hương !!

NM

 Ngày Hoa hướng dương

"Anh nghĩ rất nhiều, nhưng chẳng cái gì ra cái gì cả. Anh thấy hai đứa mình xa lạ với nhau quá. Em không quan tâm gì đến hoa hướng dương, trong khi đầu óc anh thì cứ cuồng loạn vì nó. Nhưng rồi khi em kể về chuyện mấy cái ghế đá, thì anh lại nghĩ trên đời này, nếu không có anh thì em biết kể chuyện này với ai đây. Anh chẳng quan tâm đến đám ghế đá trong trường em màu gì, thú thật là vậy. Nhưng anh yêu em."

***

Khi An bước vào tiệm bánh ngọt ở phố núi, mắt anh như bị hút vào một chi tiết: lọ hoa hướng dương đặt ở chiếc bàn gỗ góc quán.

Có năm bông tất cả, mỗi bông chỉ nhỏ bằng lòng bàn tay, nhụy màu nâu thẫm, cánh nhỏ vàng ươm bung nở. Cành hoa thẳng, to bằng ngón tay, tuyệt nhiên không có lá. Chúng được cắm trong một cốc gốm màu xanh da trời có đi vài đường gân trắng. Chiếc bàn nhỏ làm bằng thứ gỗ đen bóng. Một sự kết hợp màu sắc hài hòa, một chi tiết trang trí giản dị mà làm người ta thấy vừa ngỡ ngàng lại vừa bình yên.

Cô gái phục vụ mang tạp dề đỏ dường như hiểu ý, cười bảo anh "Hoa trong vườn nhà đó anh". Anh quay sang mỉm cười, bắt chuyện "Ồ, sau nhà mình có vườn à?" "Dạ, không phải ở đây. Vườn nhà của chị chủ quán ở trên đèo anh à" "Ngoài chợ có bán hoa này không em?" "Có chứ anh. Anh mua về làm quà à?!" Cô gái thân thiện hỏi lại. Câu hỏi của anh đã tố cáo anh là du khách.

Anh chọn mua vài chiếc bánh ngọt cho chuyến đi vào rừng. Trước khi rời khỏi tiệm bánh, anh ngoái nhìn bình hoa vàng một lần nữa. Có cái gì như là sự mê hoặc tỏa ra từ năm bông hoa tươi mới, rực rỡ này.

Quỳnh, vợ mới cưới của anh đang ngồi ngay ngắn bên cạnh ghế lái. Cô hôm nay trông thật khỏe khoắn trong bộ đồ thể thao xám nhạt viền xanh, giày cao cổ gọn gàng.

Thường ngày, Quỳnh luôn mặc váy. Lúc nào cô cũng thướt tha guộc gầy, khiến cho người xung quanh bao giờ cũng có cảm giác rình rập của sự gãy đổ. Nước da cô trắng xanh nhìn rất yếu đuối. An nhớ như in ngày anh dẫn cô về nhà, mẹ anh cứ hỏi "Hình như cô bé này hay đau ốm lắm phải không con?"

Sự thật là Quỳnh chẳng đau ốm gì cả. "Tạng người của em nó vậy!" Cô giải thích. Cô bơi và đánh tennis thường xuyên. Lúc nào cô cũng chê anh to cao vậy mà yếu xìu. Đúng thế thật, anh chỉ vướng một trận mưa thôi đã cảm, hắt hơi sổ mũi om xòm. Còn Quỳnh, ít khi cô bị ốm vặt. Đôi khi anh và cô thường đùa nhau, trời cho cô cái vóc dáng tội nghiệp ấy để cô dễ bề "lừa đảo" thiên hạ. Người ta – một cách vô thức – nương nhẹ, cẩn trọng khi tiếp xúc với cô. Như thể đang bưng một cây nến leo lét, nếu thở mạnh thì sẽ tắt phụt ngay.

Anh để túi bánh cạnh mấy chai nước suối, lấy chiếc mũ rộng vành từ băng sau chụp lên đầu vợ. Cô tròn mắt nhìn anh "Em muốn rám nắng một chút mà!" Anh cười, vặn chìa khóa, nổ máy xe "Không hiểu sao anh cứ lo là mặt trời sẽ xuyên thấu qua em mất" Cô chồm lên hôn má anh. Rồi họ chạy ra ngoại thành.

Con đường một bên là hồ, một bên là rừng thông nằm êm đềm trong ngày đầu thu nắng nhẹ. Quỳnh gỡ kính mát ra, nheo nheo mắt. Cô muốn nhìn rõ màu thật của cảnh vật chung quanh. Đeo kính, như cô nói, luôn mang lại cảm giác xem ảnh đã qua chỉnh sửa. "Anh, sao không thấy hoa quỳ?" Cô chợt hỏi. "Mới đầu thu mà em. Đến mùa đông mới có hoa quỳ. Người ta gọi nó là hoa báo đông" "À, vậy mà em cứ tưởng nó nở quanh năm chứ".

Quỳnh luôn làm người ta ngạc nhiên. Cô có thể đọc được vanh vách đến hai mươi ba chữ số sau dấu phẩy của số pi, nhưng không thể phân biệt được cây gì với cây gì. Kiểu vậy. Hay là nếu ta bắt đầu đếm sao trên trời với vận tốc 1 phút 1 ngôi sao, thì sau bao lâu sẽ đếm xong, Quỳnh biết rõ. Nhưng cô không thể nào biết tại sao người ta lại phải sơn gốc cây cho trắng hếu cả lên. (Để phòng sâu bệnh đấy, trong trường hợp bạn cũng không biết) Và tất nhiên cô không biết là ở ngoài Trung, dù là chị hay em của mẹ cũng kêu bằng dì hết. Những chi tiết đại loại như vậy đối với cô rất lạ kỳ, mới mẻ và cô luôn ghi nhận chúng một cách thích thú.

Và anh, như một định mệnh, trở thành chồng cô để giải đáp cho cô những điều đó. Cái tập hợp những thứ anh và Quỳnh biết dường như không giao nhau. Họ chưa bao giờ thôi bất ngờ về nhau.

"Em, sáng nay anh thấy năm bông hoa hướng dương cắm trong một cái ly gốm màu xanh da trời" Anh bảo Quỳnh. "Dạ" Cô thờ ơ. Anh cố gắng bám víu vào câu chuyện. "Nhìn đẹp lắm em à!" "Dạ" Cô lặp lại, vẫn nhịp điệu như thế. "Em không quan tâm đến hoa hướng dương hả?" Anh quay sang vợ, ngạc nhiên. Anh tưởng cô quan tâm đến hoa quỳ, thì phải quan tâm đến hướng dương chứ.

Cô nhìn anh ngỡ ngàng, hỏi lại "Anh thích hoa hướng dương lắm sao?" Bỗng nhiên anh thần người ra. Mình thích hoa hướng dương lắm sao? Lâu nay anh đâu có quan tâm gì đến chuyện hoa hoét. Sao tự nhiên hôm nay bình hoa nọ lại ám ảnh anh lâu vậy? "Không. Đâu có." Anh lắc đầu, cũng không biết mình đang nghĩ gì nữa. Quỳnh nhìn anh lạ lùng hồi lâu, rồi cô lại dán mắt vào con đường trước mặt.

Chẳng hiểu sao, suốt buổi picnic trong rừng hôm đó, anh và cô im lặng đến ngột ngạt. Họ chỉ trao đổi những câu thiết yếu nhất. Cô lặng yên gọt táo, anh lặng yên quét mứt cam và bơ lên bánh mì. Đến khi cô bật nhạc bằng cái loa nhỏ mang theo, thì họ dường như không mở miệng ra nói nữa.

Anh nhìn xuống đồi thông xanh mướt, mặt hồ lấp loáng nắng, cố gắng nghĩ xem mình đang nghĩ gì. Nhưng anh không thể nắm bắt được. Ý nghĩ cứ chuồi khỏi tầm kiểm soát của anh như một con cá da trơn ướt. Anh tập trung nghe lời Beatles đang hát. Họ hát về đồng dâu, chiếc tàu ngầm màu vàng, con chim đen, về căn nhà gỗ Nauy... Thằng trong bài "Gỗ Nauy" đã đốt nhà khi sáng thức dậy không thấy người yêu đâu. Thằng này khiếp thật chứ! Anh băn khoăn không biết khi châm lửa đốt, thằng đó có đứng luôn trong nhà không, hay là ra ngoài rồi mới búng que diêm cháy vào.

Anh định nói điều đó cho Quỳnh nghe, nhưng khi anh quay sang, Quỳnh đã úp chiếc nón cói rộng vành lên mặt. Hình như cô đã ngủ rồi. Anh ngắm nhìn cô gái mà đến bây giờ, anh vẫn không khỏi ngạc nhiên vì nàng đã là vợ mình hồi lâu. Rồi anh nâng nhẹ bàn tay cô lên, áp môi vào đó nhẹ nhàng. Cô vẫn nằm im lìm, thở đều đặn. Bỗng dưng anh thấy sao mà họ xa lạ với nhau quá chừng. Chưa bao giờ xa lạ như thế.

Anh nhớ đến người yêu đầu tiên, hồi vừa tốt nghiệp đại học. Cô ấy không xinh đẹp, nhưng lúc nào cũng đem cho người đối diện một cảm giác rất tươi mới. Họ quen nhau một năm, hay hơn gì đó, rồi cô tạm biệt anh sang Nhật du học.

Như những người lớn thực tế, anh và cô đều hiểu chuyến ra đi của cô là sự kết thúc. Nhưng anh không buồn, hai người cũng không nói nhiều về việc ấy. Anh đưa cô ra sân bay, họ ôm nhau dịu dàng, rồi cô đi. Chính lúc đó anh mới mơ hồ nhận ra, mình không gắn bó với cô gái này đậm sâu như mình tưởng. Anh nhìn cô bước ra khỏi đời anh cũng thản nhiên như nhìn một ngày mưa, hay là cái cốc vỡ. Chúng làm anh xáo động chút ít. Nhưng chỉ vậy thôi. Rồi anh cũng phải đi tiếp, dù là trời mưa hay cốc vỡ.

Anh tu một ngụm nước rồi đứng dậy mở cửa xe, lấy điện thoại đang cắm sạc. Màn hình hiển thị thông báo có email mới. Từ cô ấy, cô người yêu cũ đang sống ở Nhật. Thỉnh thoảng cô vẫn email về cho anh hỏi thăm và kể vài câu chuyện về cô. Cô đang làm luận án tiến sĩ văn chương Nhật, đề tài là tiểu thuyết cổ đại gì đó. Anh không rành lắm mấy từ chuyên môn trong email của cô viết, nhưng đại khái anh hiểu cô rất hạnh phúc với điều mình đang làm. Vậy là đủ. Trong anh, cô là một cái gì đó rất êm đềm và tin tưởng, luôn như vậy. Và việc biết cô đang ổn thỏa làm anh yên lòng.

"Lúc đọc email anh thông báo đám cưới, em rất muốn gọi ngay cho anh. Em muốn hỏi vợ anh là người như thế nào, làm gì, có xinh không. Đại loại vậy. Rồi em nghĩ sao mà mình vô duyên quá, nên đã cố gắng không liên lạc gì với anh kể từ hôm đó. Giờ thì em nghĩ em đã điều khiển được sự tò mò của mình rồi.

Vậy là anh đã lập gia đình. Em cố gắng hình dung ra anh trong vai trò của một ông chồng. Không biết anh có giúp vợ rửa chén không, có cùng vợ đi siêu thị không. Nhưng hình ảnh đó quá xa lạ với em. Em vẫn chỉ nhớ về anh như một anh chàng độc thân, hàng ngày tan làm chỉ về nhà đọc sách hoặc chúi đầu vào máy tính. Việc có ai đó đột nhiên gắn bó với cuộc sống của anh, thú thật, vẫn làm em ngơ ngác.

Mấy ngày gần đây em đi làm tình nguyện viên ở Fukushima cùng với sinh viên trong trường. Anh biết tụi em làm gì không? Trồng hoa hướng dương. Mỗi người được phát một túi hạt giống. Người dân thì trồng trong vườn nhà, trong chậu cảnh, còn tình nguyện viên tụi em thì trồng ở những khu đất công. Người ta nói cây hoa hướng dương sẽ khử phóng xạ trong đất.

Fukushima vẫn còn đầy vết dấu hoang tàn. Nhưng em cứ tưởng tượng mãi về cái cảnh khi hàng ngàn hàng vạn cây hướng dương lớn lên và ra hoa...."

An lặng người khi đọc những dòng về hoa hướng dương. Giữa họ vẫn còn một sợi dây bí ẩn liên kết, hay chỉ là sự trùng hợp, anh không quan tâm. Anh chỉ đang cố gắng hiểu tại sao trong cùng một ngày, quá nhiều, quá nhiều những bông hoa hướng dương như trăm ngàn mặt trời rực rỡ rơi xuống cuộc đời anh. Anh thấy mình bốc cháy. Anh thấy tro bụi của chính mình. Anh thấy cuộc sống đang chảy trôi trước mắt cuốn mình đi. Anh thấy như thể có cái gì đó thiết yếu nhất trong mình đột nhiên bị rút cạn. Anh thấy hoảng sợ một cách vô lý.

Anh bất chợt nắm bàn tay gầy xanh của Quỳnh, xiết mạnh. Cô bỗng cất tiếng, mặt vẫn giấu dưới cái nón rộng vành. "Đau em!" Cô đã thức dậy, hoặc chưa bao giờ ngủ. An nằm xuống bên cạnh, ôm lấy vợ. Anh có cảm giác cô là điều cuối cùng có thể kết nối anh với cuộc sống này. Dù cô chẳng quan tâm gì đến hoa hướng dương cả.

"Em à, bên Nhật người ta đang trồng hướng dương để khử phóng xạ ở những khu rò rỉ hạt nhân." Anh nghe mình cất tiếng nói thì thầm.

"Trong phóng xạ có chất Xê-si, cũng là thành phần của phân bón. Em đoán hoa hướng dương sẽ hút chất này để lớn lên" Cô nói, giọng âm vang trong lồng ngực anh. Lại là một điều kì quặc khác mà cô biết.

"Tự nhiên hôm nay anh gặp thấy và đọc thấy toàn về hoa hướng dương. Đến nỗi anh như bị nó ám ảnh. Kỳ quặc nhỉ?" Anh nói với vợ.

"Chẳng sao hết anh à, bình thường thôi. Như hồi đại học, đang ngồi trong lớp Triết bỗng nhiên em cứ muốn đi ra ngoài để xem mấy cái ghế đá trong trường màu gì. Em chẳng hiểu tại sao nữa, chỉ là em muốn kinh khủng. Em nghĩ lúc đó mà thầy không cho em ra ngoài, chắc em tự tử chứ chẳng chơi. Ngay phút đó, việc tụi ghế đá màu gì quan trọng với em kinh lắm. Thế là em khom người chuồn ra khỏi lớp bằng cửa sau. Bọn ghế đá ấy, cái thì màu xanh, cái thì màu đỏ, cái thì màu vàng. Em nói một mình: hóa ra chúng không trùng màu với nhau. Rồi em đi vào lớp."

Quỳnh ngừng một lát. Rồi cô khẽ khàng hỏi anh "Anh có hiểu em đang nói gì không?"

"Anh nghĩ là anh hiểu" Anh trầm tư.

Kiểu như thế, bỗng một ngày người ta đặt tất cả chú ý vào một chi tiết xuất hiện trong đời mình, và thấy nó thật lạ lùng. Họ cố gắng tìm kiếm sự đồng cảm của những người xung quanh về cái chi tiết đó. Nhưng chẳng may nó lại nằm ngoài tầm quan tâm của những người kia. Thế là họ thấy hóa ra họ cô đơn kinh khủng. Anh thầm nghĩ.

"Vậy, anh nghĩ gì về hoa hướng dương? Nói cho em nghe đi." Quỳnh đẩy anh ra, nhìn thẳng vào mắt anh.

"Anh nghĩ rất nhiều, nhưng chẳng cái gì ra cái gì cả. Anh thấy hai đứa mình xa lạ với nhau quá. Em không quan tâm gì đến hoa hướng dương, trong khi đầu óc anh thì cứ cuồng loạn vì nó. Nhưng rồi khi em kể về chuyện mấy cái ghế đá, thì anh lại nghĩ trên đời này, nếu không có anh thì em biết kể chuyện này với ai đây. Anh chẳng quan tâm đến đám ghế đá trong trường em màu gì, thú thật là vậy. Nhưng anh yêu em." An mỉm cười, nhìn sâu vào mắt vợ.

Lúc đó, một ý thức trong anh hiện lên rất mãnh liệt, rằng cô gái này là người đang chia sẻ cuộc đời cùng anh, trọn vẹn. Dù cô ấy không quan tâm đến hoa hướng dương, và có thể là nhiều điều khác nữa sẽ hiện ra trong đời anh, như những bông hướng dương ngày hôm nay.

Nguyễn Thiên Ngân

   

Hoa Hướng Dương Không Cần Mặt Trời

Mặt trời chỉ một

Em thầm trách mặt trời sao chỉ một ?

Như tình anh tha thiết nhớ thương em...

Hướng dương nào nở trong đêm ?

Trăng khuya một mảnh bên thềm, quỳnh hương !!

Hướng dương đâu hỡi hướng dương,

Anh về ngâm khúc Sông Tương một mình !..
Quân tại Tương Giang đầu,
Thiếp tại Tương Giang vĩ.
Tương tư bất tương kiến,
Đồng ẩm Tương Giang thuỷ....!   

NM

Cô gái trong vườn hoa Mặt Trời

Miên có hẹn.

Cô đã thay đi thay lại hàng chục chiếc váy mà chưa ưng cái nào. Miên là tuýp người thích sự hoàn hảo và chỉn chu. Nên mỗi lần có hẹn là y như rằng, cô chuẩn bị mất rất nhiều thời gian. Huống chi đây là buổi hẹn hò đầu tiên với một người đặc biệt. Một người chưa từng gặp mặt nhưng rất đỗi thân thương với cô từ rất lâu rồi. *** Chiều nay nắng đẹp. Miên mở toang cửa sổ cho nắng rọi ánh vàng vào căn phòng. Phòng Miên tuy nhỏ nhưng do biết cách bài trí đồ đạc nên rất gọn gàng.

Trên bàn làm việc của Miên có chồng thư dày cộp được đặt bên cạnh lọ hoa hướng dương cô mới mua hồi sáng. Một bản thảo truyện ngắn về tình yêu đang viết dở… Bức tranh “Cô gái trong vườn hoa Mặt Trời” làm từ chất liệu sơn dầu luôn là điểm nhìn đầu tiên khi Miên vào phòng. Quyết định cuối cùng, cô chọn cho mình chiếc váy trắng có đính nơ hình hoa hướng dương. Xoay mình trước gương nhìn lại lần cuối, Miên mỉm cười mãn nguyện.

***  
Công viên. Khóm hoa hướng dương đu đưa theo gió. Miên mở túi xách, lấy tấm ảnh chân dung của Sơn ra ngắm, rồi lại áp nó vào tim. Cũng chính bởi Miên và Sơn đều thích loài hoa hướng dương nên mới chọn hẹn gặp nhau ở nơi này. Sơn là người gửi cho Miên lá thư làm quen từ một truyện ngắn đoạt giải nhất của cô được đăng trên báo. Và sau đó liên tiếp là những cánh thư qua lại giữa hai người. Càng tiếp xúc qua thư với Sơn, cô càng cảm thấy Sơn chính là một nửa mà cô đang tìm kiếm. Qua thư, hai người tâm sự về công việc, cuộc sống và trao cho nhau những lời đẹp đẽ nhất. Và cũng không biết từ khi nào, Miên và Sơn đã yêu nhau. Sơn là một họa sĩ tài giỏi. Bức tranh “Cô gái trong vườn hoa Mặt Trời” ấy cũng chính tay Sơn vẽ tặng Miên nhân dịp sinh nhật. Miên hồi hộp chờ Sơn đến. Cô ngồi vào một chiếc ghế đá và mơ màng nghĩ về những ấn tượng đẹp đẽ, hoàn hảo của Sơn qua từng con chữ trong mỗi lá thư.

Từ phía trước, một người đàn ông tiến lại gần Miên trên một chiếc xe lăn. Nhìn thấy cô, người đàn ông lúng túng cất tiếng hỏi: - Xin hỏi, em có phải là Miên không? Đang mơ màng áp bức ảnh vào tim, Miên trở về thực tại trước câu hỏi của người đàn ông. Cô đáp: - Vâng. Tôi là Miên. Anh hỏi có việc gì?

Rồi bỗng như chợt nhận ra một điều gì đó, Miên giật mình và nhìn lại vào bức ảnh: - Anh… anh… anh là? Sơn vui vẻ và hồn nhiên nói: - Anh là Sơn, vậy có đúng em là…!!! - Vâng, em là Miên. Cô đáp. Là anh Sơn thực đây ư? - Anh đây. Em đợi anh lâu chưa?

Miên bàng hoàng. Ánh mắt cô nhìn chăm chăm vào chiếc xe lăn. Sơn của thực tại không khác nhiều so với Sơn trong bức ảnh nhưng chỉ có điều… Cô hỏi anh dồn dập: - Anh mới bị tai nạn à? Có nặng lắm không? Bao giờ thì anh có thể đi lại được? - Ừ, anh bị tai nạn và… bác sĩ nói, anh sẽ không bao giờ có thể đi lại được nữa. - Sao? Sao anh nỡ lừa dối tôi? Sao anh không nói cho tôi biết là anh bị tàn phế?

Miên cảm thấy hụt hẫng và thất vọng. Sơn bị tai nạn năm ngoái. Lúc đó, Sơn vẽ xong bức tranh “Cô gái trong vườn hoa Mặt Trời” và anh mang nó ra bưu điện gửi đến cho Miên để kịp ngày sinh nhật. Trên đường về nhà, chứng kiến một người đi đường gặp cướp đang kêu thất thanh lạc cả giọng, anh đã ra tay giúp đỡ. Ai ngờ, bọn cướp đã gây tai nạn cho anh. - Tôi không thể gắn bó cả cuộc đời với anh được.

Miên tỏ rõ thái độ của mình với Sơn. Cô cần một con người hoàn hảo như trong thư. Bây giờ cô thấy mình bị lừa dối ghê gớm. Miên đã viện cớ chưa hiểu hết về anh vì chỉ mới quen nhau qua thư mà chưa gặp mặt. Miên thả rơi bức ảnh rồi quay người bước đi.

Sơn thì khác. Anh yêu và coi trọng tâm hồn Miên như những gì cô viết trong truyện, như những gì anh đọc được trong thư. Sơn nghĩ sự què quặt trong tâm hồn còn đáng sợ hơn nhiều so với què quặt thể xác. Vì thế điều anh cần là sự sẻ chia buồn vui trong cuộc sống. Tình yêu của anh đơn giản chỉ là vậy. Anh không nghĩ mình bị tàn tật lại làm cô sợ và muốn xa lánh anh như vậy. “Nếu là hoa tôi sẽ là một đóa hướng dương…” lời bài hát bỗng vang lên như kéo Sơn về với thực tại…

Hoa hướng dương luôn hướng tới Mặt Trời. Đó là loài hoa họ yêu nhưng rốt cuộc Miên đang tìm kiếm và theo đuổi một vầng Mặt Trời của riêng cô mà quên mất rằng Mặt Trời thường… chỉ có một.

ST

Texas - Mùa hoa hướng dương

Cơn giận dữ của thiên nhiên đã nguôi ngoai. Mấy ngày qua trời hanh hao, ông Mặt Trời lúc hửng nắng cười tươi, lúc xụ mặt chau mày. Thời tiết cuối xuân chuyển sang hè là thế, đỏng đảnh dễ làm người ta thấp thỏm khi long rong trên những chặng đường dài. Mùa này chương trình dự báo thời tiết đắt sô, tôi đi Austin còn phải chăm chú theo dõi dự báo thời tiết, còn người ngồi ở nhà cũng chẳng an tâm khi nghe tiếng còi hụ tự dưng báo động từng hồi.

Mấy người bạn trước khi về Cali, bảo: “Qua Texas có một tuần mà nghe tiếng còi hụ báo động thời tiết mấy lần. Tiểu bang này đất rộng người thưa, dễ sống nhưng lại có quá nhiều thiên tai trong mùa mưa bão. Dọn qua Cali sống cho có bạn bè”. Sống đâu quen đó bạn ơi. California của bạn đâu có thua gì, động đất liên miên thế mà có mấy người dọn nhà qua Texas. Số người di tản sang đây chẳng qua là vì có đủ điều kiện nhân đôi tài sản. Bán căn nhà, qua đây tậu lại căn khác, số vốn còn dư, tha hồ mở tiệm làm ăn phất lên mấy hồi. Rồi người từ nơi khác lại đến trám cái chỗ trống của người ra đi. Bạn có nhớ hồi hai năm trước, chúng ta tình cờ ghé đến trang trại trồng hoa của một người Việt về hưu từ bờ Đông sang bờ Tây làm láng giềng cùng các bạn. Cho nên California đông dân thì cứ vẫn đông và Texas cũng ngày càng nhiều người đến ở.

Sở dĩ tôi nhắc đến trang trại trồng hoa ở bờ Tây là vì hiện giờ đứng trước cánh đồng hoa hướng dương vàng hơn cả nắng nở rộ bên xa lộ 35 khiến lòng tôi rạo rực cảm xúc y như hồi ghé qua vườn hoa mặt trời và các loài hoa khác của người đồng hương về San Jose an hưởng tuổi già. Khi đó, “ông tiên” tóc sương đạo cốt, chủ nhân mảnh vườn, ca ngợi những bông hoa mặt trời vàng của mình một cách trìu mến và thâm thúy như một nhà hiền triết. “Em đến đây, bằng đôi mắt hồn nhiên / nhìn mầu xanh của pháp thân hiển hiện: dù thế giới tan tành / nụ cười bông hoa cũng không bao giờ tan biến / chúng ta đã được gì hôm qua và sẽ mất gì sáng nay? Em đến đây / theo ngón tay tôi, nhìn thẳng vào thế gian điểm tô bằng ảo tượng: hoa mặt trời mọc rồi / muôn hoa khác đều quay về quy ngưỡng”. Hình như tôi có nghe lời triết lý này đâu đó. Nhưng dẫu sao, những gì “nhà hiền triết” nói cho vui, tôi nghiệm ra chút ít lý lẽ cuộc đời.
Chỉ khác một điều tôi nhận ra một cách hiện thực hơn. Cây hoa hướng dương của vườn ông cao lớn, bông nào bông nấy to bằng ông Mặt Trời nhìn từ dưới đất. Chúng tôi như những chú bé con đi lạc vào xứ sở thần tiên. Hàng trăm bông hoa vàng rạng rỡ xếp hàng thẳng tắp giống những khuôn mặt tươi cười dễ làm lòng người phấn khích yêu đời. Chẳng thế mà trong văn hóa của người châu Á, hoa Hướng Dương tượng trưng cho sự chung thủy, quân trung, hiếu nghĩa vì hoa Hướng Dương luôn hướng thẳng về phía mặt trời. Trồng hoa Mặt Trời quanh vườn, hoa nở mang tới cho căn nhà một màu vàng ấm áp, nguồn năng lượng tốt đẹp, thắp sáng những nơi u tối, tạo cảm giác an tâm và không khí tươi vui tràn đầy sức sống, góp phần mang lại những điều tốt đẹp cho các mối quan hệ trong gia đình. Hướng Dương cũng luôn thể hiện niềm tin yêu hy vọng, luôn hướng về điều tươi sáng nhất. Tình yêu đem đến cho chúng ta sự ngọt ngào, hạnh phúc nhưng nó cũng đem cả những nỗi đau nhưng đừng vì những nỗi đau đó mà bạn tuyệt vọng và đánh mất niềm tin vào tình yêu. Hạnh phúc luôn đến với những người lạc quan và mạnh mẽ như thông điệp “Hoa Hướng Dương luôn hướng tới Mặt Trời”.

Có người bảo hoa Hướng Dương trồng vườn rực rỡ và to quá không dễ thương bằng hoa Dã Quỳ nhỏ bé đơn sơ. Mùa hè khởi đầu cho loài hoa vàng hoang dã nở rực khắp nơi trên những vạt cỏ vệ đường trong thành phố cũng như bên xa lộ sau màu hoa cỏ mùa xuân còn vương vấn. “Màu dã quỳ hoang dại để tôi thương / Vàng đến trăm năm cuộc tình sương khói” (Từ Kế Tường), đọc lên sao thấy Dã Quỳđáng yêu quá đỗi. Hoa Dã Quỳ hay hoa Hướng Dương cùng họ một loài thảo mộc, cùng mang ý nghĩa về sự thủy chung nhưng một đằng thì cứng cáp hiên ngang, một đằng thì e ấp rung rinh trong đám hoa đồng cỏ dại. Đã là hoa thì hoa nào cũng đẹp, chỉ khác cảm nhận của người nhìn ngắm. Tôi nói chuyện này bởi khi nhìn thấy bức tranh “Hoa Hướng Dương” sao chép treo trong nhà của ông chủ vườn làm tôi liên tưởng đến câu chuyện danh họa Van Gogh sinh thời đã từng bị các đồng nghiệp họa sĩ tẩy chay và yêu cầu ban tổ chức rút tranh của ông ra khỏi cuộc triển lãm.

Thú thật, ai yêu nghệ thuật hội họa xin đừng chê trách kẻ dốt nát nhận thức thẩm mỹ này. Tranh “Bình hoa Hướng Dương” của Vincent Van Gogh không phải một mà cả một chùm bảy bức sáng tác với thời gian chưa đầy một tuần lễ. Sinh thời, người họa sĩ nghèo kiết xác phải sống nhờ trợ cấp hàng tháng của người em trai. Tranh của ông vẽ ra chỉ để thỏa mãn sự khao khát sáng tạo, chứ không buôn bán được cho ai như những họa sĩ đồng nghiệp đương thời. Chỉ đến khi chết, người đời mới công nhận Van Gogh là một họa sĩ tài danh và họa phẩm của ông trở thành đắt giá. Những bông hoa hướng dương của Van Gogh là những bông hoa chết, xác xơ như vừa trải qua một trận bão táp mưa sa. Có thể ông nắm rõ ngôn ngữ của màu sắc làm cho bức tranh nổi bật, chứ nghệ thuật miêu tả của ông không thể nào đặt cùng chiếu với những danh họa cùng thời. Sự tẩy chay của các họa sĩ muốn loại “Hoa Hướng Dương” của ông ra khỏi cuộc triển lãm suýt gây nên cuộc ẩu đả lớn.

Chuyện tranh “Hoa Hướng Dương” của ông khởi đầu đã có nhiều trắc trở, nhưng đáng thương hơn là khi có thêm người bạn đến ở cùng phòng trọ với Van Gogh đưa ra nhiều quan điểm nghệ thuật mâu thuẫn khác nhau khiến cả hai lao vào những trận tranh cãi nảy lửa. Kết quả là Van Gogh tự cắt cái tai của mình. “Nghi án” này người ta cho rằng Van Gogh đã quá mệt mỏi khi phải tranh luận về quan điểm nghệ thuật với người cầm cọ không đồng cảm. Thật ra, ông là một con người yếu đuối và đáng thương khi ông nhận được lá thư báo tin của người em trai trước đó. Tin em trai đính hôn đã thực sự khiến Van Gogh suy sụp vì lo sợ em sẽ không còn quan tâm và giúp đỡ mình nữa, trong khi tình cảm anh em và sự hỗ trợ kinh tế của người em lại rất quan trọng đối với đời sống tinh thần và vật chất của Van Gogh. Một sự bi quan hết thuốc chữa! Một người yêu hoa hướng dương đến độ yêu cầu chủ nhà cho thuê sơn lại căn phòng với hai màu vàng và xanh biểu trưng hoa hướng dương của sự lạc quan và hy vọng đến thế, lại có thể bi quan đến cùng cực. Trái ngược tính cách của những đóa hoa mặt trời vàng hiên ngang ngẩng cao đầu trên những cánh đồng mênh mông bất chấp mưa dông gió bão.

Tôi đứng bên biển hoa vàng thả hồn cho những câu chuyện “Bình hoa Hướng Dương” mặc sức lôi kéo xa rời hiện thực của mùa hoa hướng dương đang về miền đất phương Nam. Bạn có thể bắt gặp những cánh đồng hướng dương vàng hơn cả nắng Tháng Sáu trên xa lộ 35, 45 hay 10 hoặc 20 ngang dọc Đông-Tây-Nam-Bắc trên tiểu bang Texas. Người làm nông trồng hoa không phải để bán hoa mà chủ yếu lấy hạt làm thực phẩm cho các loài chim kiểng. Hạt hướng dương từ xa xưa đã được dùng như một loại dược phẩm, thuốc nhuộm và cả là một loại thực phẩm chức năng người ta biết sau này giống như bao loại ngũ cốc, trái cây, rau củ khác. Thậm chí người ta còn nghiên cứu trồng cây hướng dương trên đất nhiễm phóng xạ, nó giúp cải thiện nồng độ phóng xạ trong đất. Và các nhà khoa học thí nghiệm đã thành công dùng cây hướng dương để khử phóng xạ sau thảm họa hạt nhân Chernobyl xảy ra ở Ukraine. Chính vì hiệu quả này đã khiến người Nhật kêu gọi các trường học xung quanh nhà máy điện hạt nhân Fukushima trồng cây hoa hướng dương trên sân trường.

Cứ nghĩ đơn thuần hoa Hướng Dương chỉ là hoa thảo mộc như bao loài hoa khác, thế mà lại có nhiều huyền năng đến như vậy. Tôi càng nghĩ càng ngộ ra câu “hoa mặt trời mọc rồi / muôn hoa khác đều quay về quy ngưỡng”. Chẳng lẽ hoa hướng dương đúng là vua của các loài hoa chứ không phải hoa Mẫu Đơn người ta từng biết.

Bạn có cảm xúc gì khi đứng trước một cánh đồng hoa vàng hơn cả nắng. Nếu bạn chưa từng biết đến biển hoa hướng dương, thì một ngày đẹp trời nào đó đầu Tháng Bảy, hãy lái xe đến Hillsboro trên xa lộ 35S đi Waco, bạn sẽ tận mắt mấy cánh đồng hoa hiên ngang luôn nhìn về phía mặt trời. Hãy dừng xe, bước xuống và để cảm xúc dâng trào đưa bạn đi vào miền cổ tích.

Trang Nguyên