NTV Gió bấc lạnh lùng

Gió Bấc

Cơn gió bấc,

Ngọn gió bấc lạnh lùng xuyên áo mỏng,

Thổi từng cơn giá buốt đến tận xương....

Bao người cùng khổ bên đường,

Có ai thấu hiểu đoạn trường nầy chăng ?

(Tùy bút của nhà văn Tường Bách đã được đăng lần đầu trên báo Ngày Nay số 1, in tại Hà Nội ngày 30/01/1935.)

Tiểu sử Cụ Nguyễn Tường Bách

Tốt nghiệp bác sĩ năm 1946, cùng thời với Bác Sĩ Ninh (Viện Việt Học), Bác Sĩ Nguyễn Tôn Hoàng (cùng lãnh đại Đại Việt Quốc Dân Đảng với GS Nguyễn Ngọc Huy). Trước năm 1946, Pháp không công nhận bằng bác sĩ cho người Việt mà chỉ gọi họ là y sĩ.

Là con út tư trong một gia đình bẩy anh chị em: Nguyễn Tường Thụy, Nguyễn Tường Cẩm, Nguyễn Tường Tam (Nhất Linh), Nguyễn Tường Long (Hoàng Đạo), Nguyễn Thị Thế, Nguyễn Tường Lân (Thạch Lam), và Nguyễn Tường Bách.

Tác phẩm đã xuất bản:

Trên Sông Hồng Cuồn Cuộn, truyện dài Việt Nam, Một Thế Kỷ Qua, hồi ký 40 Năm Sống Ở Trung Quốc, hồi ký

 

 Gió Bấc lạnh lùng

Mùa đông đã đem lại cho ta cái cảnh gió bấc mưa phùn trong những ngày âm-u thảm đạm. Những cánh bàng xơ xác, những chiếc lá rụng rắc đỏ trên đường phố, với những buổi sáng sương mù xuống bao bọc cả thành phố Hà Nội trên các nóc nhà đỏ và các rặng cây còn xanh tươi, gieo vào lòng người một nỗi buồn thoáng qua nhưng sâu xa, thắm thía.

Nhưng mùa đông cũng đem lại cái thi vị và những cái thú vui riêng, mà chỉ trong ngày lạnh lẽo, người ta mới hiểu rõ hết được. Những làn gió thoáng trên các vườn, phảng phất đưa đến mùi hương thanh đạm của bao thứ hoa vừa nở, của những hoa cẩm chướng hay vạn thọ nhiều sắc rực rỡ, và nhất là của những hoa cúc mềm mại như lụa hay những cành đào vừa hé nụ cười điểm màu tươi lộng lẫy trên nền trời u-ám. Mà cảnh đông lạnh lẽo thật đáng nên thơ cho những người muốn tìm lấy cảm giác hay.

Một buổi sáng, trong bộ quần áo ấm, điếu thuốc lá ngậm trên môi, hai tay đút túi, ta dạo quanh bờ hồ Tây để ngắm cảnh sương mù nhẹ lan trên mặt nước bao la, che phủ cả những xóm xa xa thấp thoáng ở chân trời. Lúc đó, những cơn gió lạnh vụt thổi xào xạc qua cành lá gợi bao cảm giác mơ màng trong tâm hồn thơ của nhà thi sĩ nếu ta là thi sĩ.

Những thú vị của mùa đông lại càng rõ rệt hơn đối với hạng người phong lưu, nhàn nhã, không phải lo âu về vật chất. Trong khi ngoài đường gió bấc đưa những giọt mưa bay đập tí tách vào cửa kính, người ta thích quây quần trong những gian phòng ấm áp bên cái lò sưởi than hồng vui cháy, bên cạnh một bàn tổ tôm hay bên cạnh cái bàn đèn đầy mới là tuyệt nhất. Những lúc ấy người ta mới cảm thấy rõ rệt cái hạnh phúc không gì bằng của gia đình.

Mùa đông tới, người ta vẫn thản nhiên sung sướng vui chơi. Vài chiếc lá bàng rụng đủ là một dịp cho trái gái Hà-thành phối phang quần áo rét. Như thế cũng hay, vì ta được ngắm những cô tân thời yểu điệu trong bộ quần áo mới kiểu Lemur bằng len mùi dịu với cái khăn san phất phơ theo chiều gió cùng mấy sợi tóc vấn vương.

Năm nay, nhiều khi ta thấy được những ngày nắng ấm, khô ráo thỉnh thoảng nhẹ bay qua một cơn gió hây hẩy mát. Đây là những tháng ngày thích nhất trong cả năm, vì người ta thấy trong lòng hăng hái, hăng hái làm việc hay ăn chơi. Nhất là ăn chơi.

Sau khi dạo chơi quanh các phố để ngắm các cô tiểu thư lộng lẫy trong cảnh rực rỡ, huy hoàng, hay đi mấy bài trong các dancing tưng bừng đàn hát, tiết trời êm ái, hơi lành lạnh như dục người quây quần bên cái bàn đèn ấm cúng hay mua một “đêm- ái -tình” tuỳ ý. Mùa đông đối với hạng thượng lưu thực là vui vẻ nhất, vì đã đem lại cho họ bao nhiêu thú vui mua được. Nhưng hơn thế nữa, mùa đông là mùa của ái tình, vì theo câu thơ của Bán than:

“Mùa đông gió bấc lạnh lùng
Gợi tình lắm cậu, dục tình lắm cô…”

Nên trong ba tháng mùa đông có biết bao nhiêu là đám cưới! Trong ba tháng ấy, biết bao là hạnh phúc đã xây dựng lên. Những xác pháo đỏ nằm rải rác trên thềm, những con lợn quay vàng với những chiếc ô tô hòm kết hoa trắng, gợi cho ta mơ tưởng tới cái diễm phúc đầy thi vị của đôi vợ chồng mới cưới giữa lúc gió đập vi vút vào cửa sổ và sương mù xuống bao tỏa những khóm cây xanh. Nhưng nếu những bông cúc mềm mại và những dò thủy tình xinh xắn phảng phất cái hương vị của ngày Tết tưng bừng hớn hở để mừng cuộc ái ân đằm thắm, thì cũng nhắc cho ta rằng sắp tới mùa xuân nặng nề ướt át.

*

Người phong lưu trông các mùa qua bằng con mắt thân- nhiên, không những thế, họ coi như là một sự thay đổi cần phải có, vì đối với họ, trời cứ nóng hay lạnh mãi, thì còn thú vị gì nữa? Vì họ chỉ biết cái lạnh thoáng qua trên những toà nhà cao, tường dây cửa kín, chứ chưa từng biết cái lạnh căm căm buốt đến tận xương trong những gian nhà tranh lụp sụp, trống hở tứ tung và chốc chốc lại rung động theo luồng gió. Mà các cô thiếu nữ xinh tươi nơi thành thị, xin lỗi các cô – có rõ đâu nỗi khổ của những cô gái quê cao váy, mờ sáng đã phải đi tát nước hay cấy lúa, dưới những cơn gió bấc thổi vù vù trên ruộng đầy nước.

Phải đứng trên cánh đồng bát ngát, nghe tiếng gió đập xào xạc vào nhưng bụi cây khô, mới hiểu rõ nỗi buồn vô cùng của những ngày đông u ám.

*

Ngay ở Hà Nội, sống trong cảnh đầy đủ, lộng lẫy, xa hoa, ta không bao giờ để ý đến một số đông người co ro với mảnh áo rách, ngày, đêm lang thang vất vưởng trong cảnh rực rỡ, nguy nga của thành phố để ngắm nhìn cái sung sướng, vui vẻ của người khác. Những buổi tối lạnh lẽo, mưa bay, ta thấy họ tránh nấp dưới mái hiên những toà nhà đồ sộ và thỉnh thoảng ghé mắt nhìn vào trong gian phòng ấm cúng, đầy những hạnh phúc gia đình mà họ không bao giờ được hưởng. Rồi khi đường phố đã vắng, họ đi tìm chỗ ngủ với một manh chiếu trên các bực cửa, dưới gầm cầu hay trong cổng những đền, chùa. Vào khoảng 9-10 giờ trở đi, ở nhiều phố – phố hàng Than chẳng hạn – người ta thấy những bọn ăn mày, những đứa trẻ mồ côi, những người nghèo khổ kiếm công ăn việc làm, mà vì nhiều lẽ không muốn vào Dạ Lữ hay Tế Bần Viện – co quắp nằm thành những đống thịt lù lù dưới ánh đèn điện lạnh lẽo.

Mùa đông đến đem lại cho họ những nỗi lo sợ, buồn rầu – không phải nỗi lo sợ, buồn rầu nên thơ của nhà thi sĩ, mà là nỗi lo sợ thiết thực, lo sợ những hạt mưa phùn ném lạnh qua làn áo mỏng và lo sợ những cơn lạnh buốt đến tận xương.

Và đối với họ, mùa đông hẳn là không có thú vị.

Tường Bách

Bố lại về

Qua hết rồi những ngày giông bão lớn,

Bố lại về báo hiệu một mùa Xuân...

Nắng trên cao sưỡi ấm rét ngoài sân,

Và ấm cả hoa đào trong gió lạnh !
NM

 

 

Qua mùa gió lạnh Trời tối dần. Lạnh. Thấm rùng mình. Nước suối buôn buốt luồn qua kẽ tay. Còn lưng sọt khoai sọ nữa. Phải cố thôi. Thấm chợt thở dài. Còn bao nhiêu việc phải lo. Thóc sắp hết rồi. Củi thì chưa có. Áo rét của thằng Dùng rách rồi. Lấy đâu tiền mà mua cho em cái áo mới mặc tết? Thấm ngẩng mặt nhìn về phía mặt trời lặn. Ðỉnh núi cao quá. Bố đi về phía ấy. Ba tháng rồi. Bố bảo đi tìm mẹ. Ba tháng không một chút tin tức. Việc nhà nhiều như núi chất cả lên vai Thấm.

Thấm đặt lại hai sọt khoai sọ cho ngay ngắn rồi luồn đòn gánh vào tai sọt. Lúc cúi xuống định nhấc sọt lên thì thoáng thấy bóng người. Thấm vội vàng đứng thẳng rút đòn gánh cầm ở tay. Một người đang đứng ở đầu dốc nhìn Thấm. - Mày sợ cái gì thế? - Anh Lù à? Anh ra suối làm gì tối thế... - Ra tắm! - Trời rét thế này mà... Thôi! Tôi về trước đây! Thấm xỏ đòn gánh, quẩy hai sọt khoai sọ lên vai. Từ suối lên đường phải qua một đoạn dốc. Ðường dốc ướt trơn tuột. Thấm bấm đầu ngón chân vào đất cho khỏi trượt ngã. Lù cũng lò dò đi xuống. Mùi rượu nồng nặc phả ra. Chợt Lù trượt chân xô vào Thấm. Thấm mất đà ngã chúi về phía trước. Gánh khoai sọ văng sang bên cạnh. Thấm ngã nhào lên người Lù. Sau thoáng bối rối, Thấm vội vàng vùng dậy. Thế nhưng cô chưa kịp ngồi lên thì bàn tay Lù đã kéo Thấm xuống. - Anh Lù! Bỏ tôi ra! Anh làm cái gì thế! - Chiều tao một tý đi. Tao cho mày một con dê... - Buông ra! Cứu tôi với... Thấm hét lên. Lù vùng lên vật Thấm lăn ra đất. - Cứu tôi với! “Bốp”. Một cái tát làm Thấm choáng váng. Bàn tay to bè dúi Thấm xuống. Một tay hắn bóp cổ Thấm. Hơi thở không thoát ra được. Hai tay Thấm cào cấu nhưng Lù không buông ra. Tức ngực quá. Ðầu óc Thấm choáng váng. Có lẽ mình sắp chết. Chợt một làn khí ùa vào ngực Thấm. Cô ho sặc sụa. Cô cố gắng rướn lên. Mình phải thoát khỏi chỗ này. Thấm lết lên dốc. Tiếng đấm đá huỳnh huỵch. Hai người đang đánh nhau. Ai đã cứu mình? Ánh sáng nhá nhem không giúp Thấm nhận ra người ấy. Bằng một cái gạt chân, tên Lù đã hất người ấy ngã ra đất. Hắn đè lên người kia, một tay bóp cổ và một tay đấm mạnh vào đầu, vào mặt. Thấm rùng mình. Hắn bóp chết người kia mất. Mình không thể chạy được. Phải cứu người ấy, phải cứu mình! Thấm đứng dậy nhặt cái đòn gánh. Con quỷ! Tao không để mày làm điều ác được. Thấm vung đòn gánh đập mạnh vào đầu, vào lưng Lù. Thấm như kẻ điên vụt túi bụi. Ðến khi một bàn tay nắm lấy áo Thấm kéo ra, Thấm mới bừng tỉnh. - Chị Thấm! Chạy thôi... Thấm bỏ chạy. Khi Thấm kiệt sức thì cũng đến cổng nhà. Người kia vẫn chạy sau Thấm. Thấm loạng choạng. Một bàn tay đỡ lấy Thấm. - Chị Thấm. Có sao không? Thấm há miệng hớp không khí như con cá mắc cạn. Là Mành. Trước đây, Mành học sau Thấm một lớp. Nhà Mành ở bản người Dao lưng chừng núi. Mành dìu Thấm qua cổng. Thấm ngồi bệt xuống cầu thang nhà sàn. - Lên nhà thôi! Thấm vịn vào Mành chậm chạp bước lên nhà. Lâu lắm rồi mới nhìn lại Mành. Mành cao nhanh quá. Thấm chỉ đứng đến vai Mành thôi. Thấm nói khẽ: - Cảm ơn Mành nhé! - Có gì đâu. Ai gặp cũng sẽ làm như tôi thôi! Thấm ngồi xuống bên bếp. Thằng Dùng ngồi xuống cạnh chị, vẻ mặt đầy lo lắng. - Chị Thấm! Chị làm sao thế? Thấm ôm em vào lòng. Một sự chua xót dâng lên. Nước mắt lại tràn ra trên má. - Chị Thấm bị người ta đánh đấy. Mành thủng thẳng trả lời rồi đi lấy nước vào ấm bắc lên bếp đun. - Dùng nấu cơm chưa? - Em không biết nấu! - Lớp 2 rồi mà dốt thế. Từ mai học nấu cơm nhé! ★ Ba người đang ăn cơm thì có tiếng ồn ào phía ngoài. Thấm tái mặt. Mành buông đũa cầm con dao quắm bước ra cầu thang. Tiếng người, tiếng bước chân qua cổng xa dần. Mành quay vào buông con dao bên bếp. Thấm vuốt ngực. Cơn nghẹn chặn ngang họng. Mành trấn an Thấm. - Chị đừng sợ. Có tôi ở đây rồi! - Tối nay anh Mành ngủ ở đây nhé! – thằng Dùng nhanh miệng. - Ừ! - Không được! Mành phải về chứ! Thấm vội vàng phản đối. Thấm không biết lòng mình sao nữa. Thấm rất muốn Mành ở lại nhưng miệng Thấm thì lại nói khác. Thấm sợ... - Ðường xa lắm. Tôi mệt rồi. Tối nay tôi ngủ cùng giường với thằng Dùng. Mành thủng thẳng nói rồi vơ bát đũa bỏ vào chậu. - Muộn rồi! Chị Thấm đi ngủ thôi. ★ - Con Thấm đâu rồi! Ðồ con chồn, con cáo... Thấm bước ra. Một người đàn bà cao lớn sấn tới, chỉ tay vào mặt Thấm: - Ðồ con hoang! Chúng mày chim chuột với nhau thì mặc xác! Sao lại đánh chồng tao ra nông nỗi ấy! - Chị Cát! Chị nói cái gì vậy? Chồng chị muốn làm nhục tôi mà... “Bốp”. Một cái tát giáng vào mặt Thấm. Thấm ôm mặt. Người đàn bà dí tay vào trán Thấm. - Ðồ con hoang... Mày với thằng Mành ngủ với nhau ngoài suối. Chồng tao nhìn thấy lại xông vào đánh chồng tao. - Không phải! Chị nói oan cho tôi! - Oan gì! Ai chả biết mẹ mày chửa hoang! Cưới chưa được hai tháng thì đẻ. Mày cũng giống mẹ mày thôi! Thấm choáng váng. Những lời nói của Cát mạnh hơn cái tát lúc nãy. Thấm gào lên: - Chị nói láo! Người đàn bà lại tát vào mặt Thấm. Cơn đau, sự nhục nhã, tức giận bùng lên. Thấm lao vào túm tóc Cát giật mạnh. Cả hai đấm đá, cào cấu nhau trên khoảng sân đầy nắng. Tiếng chửi bới, la hét vang một góc bản. - Dừng lại! Một giọng nói trầm và mạnh mẽ vang lên. Hai người phụ nữ khựng lại. Mành nhanh nhẹn tách hai người ra. Cát gào lên: - Thằng chó! Mày đánh chồng tao gần chết! Giờ định giết luôn tao à! Mày có giỏi thì giết đi! - Anh Lù định làm nhục chị Thấm mà chị... - Lũ độc ác! Chúng mày ngủ với nhau. Ðịnh đánh chết người để không ai biết. May là chồng tao không chết. Chồng tao kể với cả bản rồi! Mành hơi sững người nhưng rồi rất nhanh chóng, Mành nhếch mép cười. Cậu rút ra một tờ giấy: - Sự thật rồi sẽ rõ thôi. Tôi viết đơn kiện rồi. Giờ tôi với Thấm lên xã. - Mày kiện cái gì? - Nghe thì nghe hai tai, chị Cát ạ. Chồng chị định làm nhục Thấm. Không được lại định đổ tội lên đầu chúng tôi. Chúng tôi không sợ đâu. Chúng tôi trẻ người nhưng không ngu. Chúng tôi không sợ kẻ xấu, kẻ ác đâu... Mành cầm tay Thấm kéo đi. Chỉ còn Cát đứng ngơ ngẩn giữa sân nhà Thấm. ★ Thấm ngồi bên bếp lửa. Phía sau nhà, gió ù ù trên rừng vầu. Ðêm nay, gió mùa đông bắc về. Câu hỏi bao đêm lại trở về khứa vào lòng Thấm. Tại sao mẹ bỏ đi? Tại sao bố cũng bỏ đi? Câu nói của chị Cát hôm trước xoáy vào lòng Thấm. Ðồ con hoang! Ðã đôi lần Thấm nghe người bản xì xào chuyện Thấm không giống bố. Thấm chẳng quan tâm. Bố thương cả Thấm và Dùng. Nhưng lời của chị Cát như cái hạt độc. Nó nảy mầm ngọ nguậy trong lòng Thấm. Nếu đó là sự thật thì chẳng còn gì giữ Thấm lại căn nhà này. - Thấm ơi! Có tiếng gọi thật khẽ. Thấm nghiêng tai. Gần nửa đêm rồi. Ai lại đến giờ này. - Thấm ơi! Tiếng gọi rõ hơn. Là chị Cát. Chị ta lại muốn sinh sự gì đây? Thấm ra mở cửa. Chị Cát đang run cầm cập. Khuôn mặt tái nhợt. - Chị vào nhà đi! Thấm thêm củi vào bếp. Chị Cát xoa tay trước lửa nhưng vẫn chưa hết run, răng vẫn va lập cập. - Tôi xin Thấm! Thấm tha cho chồng tôi đi! - Hắn ta như vậy mà chị còn xin tha cho hắn sao? Chị không thấy nhục à? Chị ta cúi mặt. Ðôi dòng nước mắt lặng lẽ chảy. Lâu lắm, Cát mới ngẩng lên. - Nhục chứ! Nhưng tôi biết làm sao hả Thấm? Anh ấy là chồng tôi! Là bố của các con tôi... Chỉ thỉnh thoảng say rượu anh ấy mới điên loạn như thế. Anh ấy ân hận rồi. Anh ấy xấu hổ lắm. Chiều nay đi cắt cỏ về, tôi thấy anh ấy đang treo cổ. May mà tôi về kịp... Tôi ngồi nghĩ mãi. Nếu anh ấy chết, tôi phải làm sao? Các con tôi phải làm sao? Sang gặp Thấm thế này, tôi cũng xấu hổ và nhục nhã lắm. Nhưng tôi không còn biết làm thế nào khác? - Thế còn tôi? Chị có nghĩ đến tôi không? Hôm đó anh ta định làm nhục tôi, định giết tôi. Nếu không có Mành, tôi chết rồi. Cát từ từ quỳ xuống. Ðôi mắt buồn thăm thẳm nhìn Thấm. Thấm giật mình. Sao giống đôi mắt mẹ đến thế! Thấm lùi lại. - Tôi cũng khổ như Thấm, như mẹ Thấm thôi. Xin Thấm cho gia đình tôi một con đường sống. Xin Thấm rút đơn đi. - Chị về đi! Thấm cầm tay Cát kéo dậy đẩy về phía cửa. Cát chậm chạp bước ra ngoài. Thấm ngập ngừng: - Tôi hỏi một câu! Cát dừng lại nhìn Thấm, đôi mắt ánh lên vẻ hy vọng. Thấm hít một hơi, lấy hết can đảm nhìn thẳng vào Cát: - Tôi là con hoang thật à? Ðôi mắt Cát bối rối. Chị ta gật đầu rồi quay người bước xuống thang. Bước chân như chạy. Thấm ngồi xuống bên bếp. Là sự thật. Ðau quá! Lồng ngực Thấm như vỡ ra. Nhưng lạ quá. Nước mắt không chảy ra được. Thấm dựa vào cột nhà thở dốc. Mình là con hoang. Là đứa con bị bỏ rơi. Mọi người đều bỏ mình mà đi... Có tiếng bước chân lên nhà. Những bước chân nặng nề và ngắt quãng trên cầu thang. Thấm giật mình, vơ vội lấy con dao quắm. - Thấm ơi! Thấm rùng mình. Giọng nói ấm áp và quen thuộc Thấm nghe gần hai mươi năm. Giọng nói mà Thấm đợi chờ ba tháng nay. - Thấm ơi! Mở cửa cho bố! Giọng nói như một luồng hơi ấm phá tan mọi giá rét đêm đông. Thấm ào ra cửa. - Bố! Thấm nhào vào lòng bố. Nước mắt lúc này mới bật ra. Thấm ôm bố khóc nức nở. Bố đứng yên để Thấm tựa vào. Bờ vai bố vẫn vậy. Vững chãi và ấm áp. Ðợi Thấm nguôi cơn xúc động, bố mới bước vào nhà. Lúc này, Thấm mới nhận ra chiếc áo bố ướt sũng. Khuôn mặt gầy gò và hốc hác. Chân bố bước tập tễnh. Thấm vội thêm củi vào bếp và lấy áo cho bố thay. Bố ngồi duỗi chân bên bếp. - Bố! Chân của bố... - Bố bị tai nạn. Bố xin lỗi! Bố không về sớm hơn được! Bố vuốt tóc Thấm. Thấm ngả đầu vào vai bố. - Bố biết cả rồi! Khổ thân con gái. Bố về rồi. Bố không để các con khổ sở, vất vả nữa đâu. - Con không sao đâu! Con chỉ cần bố về. Vất vả thế nào con cũng chịu được! - Con gái bố giỏi lắm! - Con muốn hỏi bố... Thấm ngồi thẳng dậy. Cô muốn xác nhận một lần cho rõ. Sự mập mờ làm Thấm không chịu nổi. - Chị Cát bảo con là... - Là con của bố! Bố là người đầu tiên bế con. Ðỏ hỏn và bé xíu. Con mãi là đứa trẻ trong lòng bố... Thấm vòng tay ôm cổ bố từ phía sau. Sự ấm áp lan trong da thịt, trong từng suy nghĩ. Bố vỗ nhè nhẹ vào tay Thấm. - Gần sáng rồi. Con ngủ đi. Bố cũng nghỉ một chút. Ngày mai mình dậy dọn dẹp, sắp xếp lại nhà cửa. Thấm nằm yên trong chăn. Niềm vui làm Thấm khó ngủ. Mưa phùn rắc nhẹ trên mái. Hết gió rồi... Ngày mai, ngày kia trời sẽ nắng lên thôi. Mành vẫn bảo, qua mùa đông sẽ là mùa xuân ấm áp. Mành hứa tặng Thấm một cây hoa đào thật lớn lấy từ trên núi. Thấm nhoẻn cười trong chăn ấm. Thấm tin Mành. Lục Mạnh Cường   Gió Gió lao xao trên đọt bần trước ngõ, Gió tràn về trên mặt sóng phù sa... Gió vi vu qua trước mái hiên nhà, Gió vàng óng sắc hoàng hôn lạnh lẽo ! NM Chỉ là gió trên cánh đồng GN - Anh bạn tôi vừa hoàn thành xong những bức tranh sau chuyến phượt. Gã alô tôi đến rửa cọ chúc mừng. Những bức tranh này được hắn gọi là những bí ẩn bất tận. Tôi lại gần và cảm nhận được những thanh âm phát ra qua những vệt màu, những vệt sơn dầu đang chảy, tôi đưa tay sờ lên một tấm, lớp sơn dầu còn nham nhám chưa khô hẳn Tôi cảm giác được trên những vân tay còn dính lại lớp dầu bóng pha loãng màu mà mắt tôi không nhìn thấy rõ được. Đẹp quá. Chúng thật đẹp. Những bức tranh được gã vẽ lại vào ngày thứ sáu của chuyến đi. Vì sao đến ngày thứ sáu gã mới vẽ lại thì tôi không hiểu được. Gã không trả lời cho thắc mắc của tôi. Những ngôi nhà gỗ tạp không có cánh cửa chìm sâu giữa thung lũng, có một vài người phụ nữ, họ đang mặc những chiếc váy thổ cẩm sọc đỏ vàng và cõng những gùi nước lớn. Có vài chú chó có đôi mắt hiền từ đang nằm trước sân vườn. Một quả cầu bằng nhựa bị khuyết một miếng như trái táo bị cắn. Cảm giác thật ngọt. Có điều gì đó cô độc và nhiều nỗi đau bị nhốt lại nơi này. Có rất nhiều loại nhạc cụ được đóng đinh dọc bức tường.  Ở một góc nào đó tôi nghe thấy chúng đang bật lên những điều du dương và thảng thốt. Sự pha trộn. Đủ thứ. Mọi điều vẫn chưa đóng khung. Những mép vải bố uốn cong lên như muốn níu giữ điều bí ẩn. Màu cổ đồng ánh bạc thỉnh thoảng có chút phớt màu mun đen như đám tro rừng vừa cháy hết. Những gương mặt cũng như thế, những khuôn miệng hay cười ngờ nghệch, thon thon dẹt dẹt như họ đặt cái kèn lá thổi dưới bờ môi trề ra phớt thoáng niềm vui từ khoang bụng. Gã họa sĩ này thật tài tình, gã đã gói lại tất cả thứ âm thanh bí ẩn của đại ngàn vào trong những vệt màu quái đản, những thứ màu đỏ bầm bầm của máu ứ, màu xanh đen úa của những vết thương ồn ã của nội thành pha trộn với thứ cảm xúc ban sơ của núi rừng.  Tháng trước, chúng tôi đã đến nơi ấy theo con đường độc đạo dài hun hút. Nơi này là một thế giới khác hẳn nhịp sống hiện đại, sự khác biệt từ phía rừng cây yên lặng với những ồn ào náo nhiệt của thế giới công nghệ bên kia. Chúng tôi đọc thấy những dòng chữ khai sinh của núi rừng mà chưa một bàn tay con người nào đóng dấu vào đấy công chứng. Cuộc sống nơi xóm nhỏ này đã mấy mươi năm không có sự hiện diện của điện, sóng điện thoại và nước máy, không biết bao nhiêu năm ở nơi này đã kéo những con người khốn khó cứ xa dần khỏi tầm với của lối sống văn minh. Nơi đây chỉ có mấy chục gia đình nhỏ, tất cả họ hầu như quên mất tiếng nói. Người ta kể lại rằng, xưa có một gia đình rất nhỏ đã bắt đầu đến sinh sống ở thung lũng này. Một người đàn ông biết nói và một người vợ câm. Họ đã sinh ra những đứa con bị câm. Việc những đứa con bị câm này người ta không thể lý giải từ thói quen giao tiếp hay từ dị tật của vòm họng. Mỗi ngày trong buổi chiều muộn, họ thường quây quần với nhau. Một người đàn ông ngồi ở giữa, không nghe thấy tiếng nói gì, chỉ thấy từng động tác bằng tay, bằng miệng, đôi khi cả chân tay ông ta nhún nhảy theo, đôi mắt lầm lừ và gương mặt có màu của rễ cây rừng. “Sao ở đây lại toàn là gió nhỉ” - hắn nói vu vơ, mắt chăm chú nhìn những bức tranh - “chúng đang vi vu, không phải là gió rát mặt như ở quê mình”. * - “Alô” - “Tao đây, mày qua tao đi”. Cả buổi sáng nay tôi mới ngồi với hắn, chẳng còn chuyện gì để trò chuyện, hắn cứ ngồi nghệch mặt ra đường mà ngó từng dòng xe lao vùn vụt. Hắn đang ngồi trước giá vẽ, bên cạnh chai rượu rum đã vơi hơn nửa, những bức tranh ngổn ngang giữa phòng. Gã xoay người lấy bút quẹt quẹt vào bức vẽ nháp, gã bảo: ừ, những dòng suy nghĩ hôm nay ta sẽ xé nháp đi nhé, sẽ không bao giờ biết được, không bao giờ biết được trừ khi... Hắn ngập ngừng, gã quàng tay lấy ly rượu hớp thêm một ngụm, nó có vị chát ngắt. Hắn sợ những bức tranh kia sẽ luôn mách lại: Hắn là một thằng nhút nhát! Hắn đã từng giấu nước mắt của mình chảy ngược qua hai gò má, chảy xuống bụng rồi phun ra dưới đũng quần, hai bàn tay hắn đã rất nhiều lần tê cứng lại khi chạm vào cánh cửa gió của đại ngàn. Tối nay hắn không thể gượng dậy nổi, người hắn mềm nhũn ra như sợi bún nhão. “Mày biết không, ở nơi đấy có những con người thật thà mộc mạc đến tận cùng của sự khốn khó, họ như những cái ruột mướp khô, người ta xé nhỏ vứt bừa bãi vào những cái sọt tre, như những người đàn bà ở đấy, người ta xé cả sự im lặng của gió”, hắn nói với tôi và đôi mắt không nhìn trực diện, “ở nơi đó có thể hóa lỏng tất cả những lòng dạ rắn như kim loại, hóa lỏng những ký ức của tao về cánh đồng đầy gió, hóa lỏng những năm tháng tuổi thơ rát bỏng, chúng sẽ trôi đi tất cả, như gió, mày hiểu không?”. Tôi hiểu, gió từ thung lũng ấy đã nằm trọn những bức tranh hắn vừa vẽ, tất cả là một sự im lặng, vi vu. Mắt hắn xa xăm, đó là những ngọn gió từ cánh đồng đã chảy dài ra mặt phá Tam Giang, bốn mùa rát rạt. Những mái đình hoang lạnh. Cây cầu đá bắc qua dòng kênh nhỏ. Tiếng chim đang gù trong một lùm cây nào đó. Những đống rơm vàng, hai hàng mù u... tất cả là những mảnh ghép lều tều rời rạc. Mỗi chiều, chúng im lìm trong làn khói đục. - “Mày thấy gì không?” - “Không” - “Gió đấy” - “Chúng ở đâu?” - “Trong đôi tai của tao” - “Chỉ có gió thôi à”  - “Ừ, phải, chỉ có gió, gió từ bên trong khoang bụng, năm ấy có nhiều đứa trẻ đi chân đất leo lên những cánh cửa của những chiếc xe tải rách nát qua Lào kiếm cái ăn đó, tao nghe tiếng bước chân của chúng, rất đông” - “Tết này mày có về thăm quê không?”  - “Chưa, sẽ chẳng còn những con đường đất không có hàng rào nào chắn cho thằng bé năm xưa chạy”, tiếng hắn cười nhỏ.  Hắn đã nói với tôi rằng “mình đã gởi những giấc mơ lên những ngọn xương rồng”, nơi ấy có một ngọn tháp ba tầng trên đỉnh núi rất bí ẩn, chẳng có thang leo, có thể nó đã bị gãy bởi bom đạn, hoặc là bởi gió. Những cái gai đang đâm vào cát, rất sâu, những giọt máu của cát đã phủ tràn nơi gã nằm  Ngoài kia, khu phố nhỏ vẫn đang quay vòng. Những ngọn nến đã được treo ngược ở hai bên đường dưới màn mưa trắng xóa. Hắn vẫn mơ về một cánh đồng đầy gió, những cái roi gió đang quất vào da thịt hắn, nỗi đau ấy thật là êm ái. Hắn vẫn đang nằm và mắt lim dim thưởng thức cơn say, như cát. Những ngày ấy trong nỗi nhớ của hắn chỉ còn là những khái niệm thật mơ hồ như những bài toán đi tìm nghiệm âm. Góc quê ấy vẫn còn khoanh lại từng vòng tuổi ấu thơ của hắn. Những nét mặt hồ hởi của những đứa trẻ khi đến vụ mùa. Nụ cười của chúng có màu vàng óng  Hắn đã học thuộc lòng ca dao để ngắm gương mặt của mẹ với những giọt mồ hôi trong như hạt pha lê. Hắn đã từng can đảm tẩy xóa những con số trong học bạ để được vào học ở một trường thành phố. Rồi hắn đã lớn lên, bôn ba như gió. Hiện tại hắn đang vẽ, và tẩy xóa, hắn vẫn đang thiết kế những giấc mơ của mình. Giấc mơ ấy chỉ là gió trên cánh đồng. Cánh đồng có một màu vàng óng của hoàng hôn. Những hạt vàng óng ấy đã đọng trong đôi mắt của hắn mãi mãi. Ừ thì, dù sao nơi ấy vẫn còn lại gió đó thôi, phải không? Nguyễn Hoàng Anh Thư

 

 

NTV - Tân Phước Khánh 44 năm sau quay trở lại,

Hơn bốn mươi năm trở về đây,

Thấy ngày xưa ấy thoảng như mây...

Cảnh cũ đâu còn, người xưa vắng,

Mây hỡi mây trời thôi cứ bay !

NM

Tân Phước Khánh 44 năm sau quay trở lại,

Mỗi tháng Ti có 1 hoặc 2 ngày nghỉ phép, tháng nầy phép nhằm ngày 8/10/2019, Ti hỏi tôi có muốn đi đâu hơi xa không vì hai cô cháu vừa đi Cần Thơ hôm 24/9 cách nhau chỉ đúng hai tuần thôi ! Ban đầu định đi Vũng Tàu nhưng nghe dự báo mùa nầy hay mưa và nước dâng lên bất chợt...Tôi nói với cháu thôi thì đi Bình Dương tìm lại ngôi trường Tân Phước Khánh, ngôi trường thứ hai sau trường Trung học Bạc Liêu mà tôi đã xin chuyển về sau ngày 30/4/75 và tôi cũng bắt đầu dạy ở đây trong khoảng thời gian tháng 10 nầy, đi tìm lại chút kỷ niệm cũ của hai tháng dạy ở đó và rồi chia tay vì tôi bị tai nạn gãy xương, tuy chỉ có hai tháng trời ngắn ngủi nhưng cũng có biết bao nhiêu ân tình và kỷ niệm khó quên ! Hơn nữa tôi muốn cho cháu thấy trong quá khứ tôi đã cực khổ như thế nào khi hàng ngày phải lặn lội vừa đạp xe đạp vừa đón xe đò chạy bằng than ở ngã sáu rồi lại đạp xe từ ngã ba Búng vào trường gần 10kms nữa !...Đó chỉ là một bận đến trường thôi, có hôm chiều về khg có xe tôi lại đạp một mạch từ trường về nhà !

Mặc dầu đã nghiên cứ lộ trình trước qua Google map, nhưng nhìn vào đó tôi chẳng hiểu gì hết vì lộ trình khác đi và đường nào cũng có tên mới, thật ra con đường từ ngã tư Bình Chuẩn vào một đoạn khoảng vài cây số mới có đường đi vào xã Tân Phước Khánh, ngày nay đã là thị xã Tân Phước Khánh, một thị xã mới đang trên đà phát triển mạnh về mọi mặt Khi Ti chở đi thực tế thì nhìn thấy cảnh càng khác xưa hơn, những cảnh quang ngày xưa hoàn toàn biến mất thay vào đó là cảnh nhộn nhịp của một thành phố đang phát triển, không còn con đường chập chùng lên đồi rồi xuống dốc mà hai bên đường nhà cửa san sát, không có hố sâu do bom, không còn nhà tranh vách đất, rẫy khoai mì, đậu xanh, thuốc lá, mía....bạt ngàn như xưa, ngay cả con đường từ Bình Chuẩn đi vào cũng chỉ còn một hai con dốc thoai thoải thôi , thế nhưng nhìn sâu tận bên trong con hẻm phía sau những căn nhà mới cất vẫn còn thấp thoáng nhưng trũng thấp có lẻ người ta chưa lấp hết

Hơn bốn mươi năm qua rồi, dân thập phương từ xa đổ về thì phải thế thôi, Ti nói ở đây có lẻ người Sóc Trăng ở nhiều nhất vì nhìn bảng số xe toàn là của ST !!Tâm trí mênh mang, lòng vừa vui mà cũng vừa buồn, hồi tưởng lại cảnh hoang sơ tuy nghèo nhưng thật nên thơ ngày ấy, nơi đây tôi đã tận mắt nhìn thấy những căn nhà mái tranh vách đất, tôi đã từng vén áo dài cột hai vạt lại lội vào ruộng khoai mì và đậu phộng phụ giúp nhà vườn thu hoạch...Những tấm lòng thơm thảo của phụ huynh nghèo, hôm nào không người nầy cũng người khác đứng chờ tôi đạp xe ngang qua réo gọi gởi chút quà quê, hôm thì bầu bí, lúc khoai mì, khoai lang.... Ngày nào tôi về nhà phía sau yên xe cũng cột một bao cói chứa nông phẩm !!

Dân nghèo thương cô giáo từ xa cực khổ lặn lội lên dạy nơi xa xôi nầy. Ngày ấy xe đò chạy bằng than cũng ít cho nên tài xế và phụ xế mau quen mặt, mỗi lần giúp tôi đỡ chiếc xe đạp để lên mui xe, chú lơ xe hay nói giỡn cô giáo hôm nào cũng có hối lộ !!Ngẩn ngơ và cũng hơi buồn cho nên không chụp lại hình ảnh hai bên đường tôi muốn giữ lại hình ảnh xưa trong tâm, vì thế nói với Ti đi tìm ngôi trường TPK, trong trí vẫn còn nhớ ngôi trường phía bên tay trái từ dưới chợ đi lên, chợ vẫn còn, đông đúc và trù phú hơn...thế nhưng không chú ý lại đi một vòng nhờ vậy mà có dịp biết trường Trung học cơ sở TPK nhưng sau cùng rồi cũng đến nơi...

 

Đứng bên nầy đường hai cô cháu tha hồ quan sát và chụp hình... Trường đã cất lại rộng rãi khang trang hơn, sân cũng lớn hơn có lẻ người ta phát triển diện tích trường thêm, thật tình qua 44 năm trí nhớ không tinh tường nữa, chỉ nhớ ngày ấy văn phòng gần cổng, phía sau trường là một khoảng đất rộng cây cối nhiều đa số là cây chuối... ở đây có lần trong khi chờ học sinh chép bài tôi ra cửa sổ ngắm cảnh thì phát hiện Thầy Hiệu phó đứng "rình" nghe cô giáo Văn mới về giảng bài !! (Lúc đó thầy còn độc thân và nghe bác lao công nói ... thầy vui tính... chưa vợ...!!) Hèn gì bác lao công, ông Hiệu Trưởng và ông chủ tịch xã kêu gọi cô giáo chuyển hộ khẩu về đây sẽ cấp đất cho !!

 

Bao nhiêu ký ức lại ùa về. Nhớ đám học trò quê  ở cách Sài gòn chỉ hơn 40kms mà chưa từng biết thành phố SG ra sao, muốn đến thăm cô phải nhờ người dẫn đường ! Tuy dạy các em mới có hai tháng mà các em cũng quý mến xin cô nhận làm em nuôi như Hưng, Hoa, Tuấn....! Nhớ những buổi sáng đến trường vừa quẹo từ ngã ba Búng vào là đã có học trò kêu ơi ới tháp tùng theo, cô giáo đạp xe ở giữa chung quanh là học trò, vừa chạy xe vừa nói chuyện rôm rã quên cả mệt nhọc lẫn đường xa....

Không còn đồi dốc, không còn nhà tranh và nhất là không còn những đám bò con, nai con chạy tung tăng trên đồi ăn cỏ có khi rượt đuổi nhau trông thật nên thơ vui mắt....Ngồi sau lưng Ti kể cho cháu nghe kỷ niệm cũ mà ngỡ như nói với chính mình ! Chắc chắn sẽ không bao giờ có dịp gặp lại các em cũng như nghe các em kể lễ tâm tình những nỗi khó khăn hay bức bách của cuộc sống cực khổ hàng ngày, những "đương đầu" quá sớm với chế độ vừa mới lên nắm chính quyền chưa được một năm...Cũng giống như các gia đình học sinh ở Bạc Liêu nhất là những gia đình từng tham gia cách mạng hay nuôi quân kháng chiến bây giờ lại bị cắt đất chia ruộng, lại chịu sưu cao thuế nặng vì "nước còn nghèo mới bắt đầu độc lập"...Bài hát nầy mãi tới bây giờ vẫn còn !! Có em còn thật thà kể lại những đối phó của gia đình mình với chính quyền địa phương trong đó có em còn lôi cả quần áo lính VNCH ngang nhiên mặc ra tiếp chủ tịch xã.,nghe thật buồn cười mà cũng ngậm ngùi, nhiều lần tôi muốn nói với các em đã muộn mất rồi !! Các em còn tự thú gia đình không sợ vì chính nhờ những gia đình nghèo nầy đã cung cấp nuôi dưỡng cho quân đội CS nằm vùng kháng chiến, thật là oái oăm

Bây giờ về thôi, Ti nói nhịn ăn sáng để bụng đói qua Khu du lịch sinh thái Vườn Bưởi ăn trưa vì ăn sáng sẽ no không thưởng thức món ngon được nhiều và trên đường qua Vĩnh Cữu Đồng Nai sẽ ghé Làng Tre Phú An cũng tiện
NM Phan thị Ngọc Diệp

Nhạc - Thơ - Văn Chào Tháng 10

Những Ca Khúc Hay Nhất Về Mùa Thu

Hương lưu ly,

Ngày gió thổi, hương lưu ly thơm ngát,

Cánh đồng xưa thấp thoáng bóng dáng anh...

Hoa lưu ly mãi mãi sắc tím xanh,

Hương quấn quýt như tình anh vương vấn !

NM

Níu giữ mùa hoa bay đi

Cho đến tận bây giờ khi tôi hai mươi, tôi vẫn không hình dung ra khuôn mặt của người bạn thuở nhỏ bởi vì chúng tôi hoàn toàn chia cách. Lần duy nhất tôi gặp cậu-lúc-trưởng-thành là vào đêm sinh nhật tuổi mười tám.

Chúng tôi học cùng nhau những năm cấp một và tìm thấy ở nhau những sở thích chung. Bố tôi và bố cậu ấy làm việc cùng một công ty. Nhà sát vách. Cậu ấy thích hoa lưu ly. Và tôi cũng thế. Cứ mỗi độ đông sang, vào khoảng đầu tháng mười, lưu ly nở tím biếc khắp phố phường. Hoa vừa nở, tôi cùng cậu lang thang các con phố quanh co nhặt những bông hoa cánh tím lẫn trong đám cỏ hoang dại về bỏ trong chiếc hộp gỗ vì hoa sẽ tàn trước khi mùa giá rét kéo đến.

Tôi còn nhớ cái ngày mà cậu chuyển đến khu phố tôi ở. Cậu đứng thật lâu và nhìn chằm chằm sang nhà tôi, lúc đó tôi đang mặc quần áo cho búp bê. Ngày hôm ấy có rất nhiều gió, gió thổi bay chiếc mũ len của tôi ra tận ngoài cổng. Khi tôi chạy ra, chiếc mũ nằm gọn trong tay cậu. Chúng tôi thân nhau từ dạo ấy.

Tôi khá nhút nhát, ít bạn bè nên cậu là người duy nhất tôi có thể chia sẻ tất tần tật những chuyện trên trời dưới đất: cup cake hay custard loại nào ngon hơn, phố xá giờ tan tầm đông không thể tả, không khí trên xe buýt luôn ngột ngạt, cùng nhau ngắm hoa rơi… Giờ ra chơi chúng tôi hay ngồi dưới gốc cây bàng đọc truyện cho nhau nghe chứ không tụm năm tụm bảy như những đứa bạn khác.

Dạo này bố tôi bận rộn cả ngày, dù bố tôi và bố cậu làm việc cùng cơ quan nhưng chức vụ khác nhau. Bố thường xuyên về trễ, những bữa cơm tối quay quần ít dần đi. Mẹ cậu thi thoảng cuối tuần nấu chè long nhãn và mời tôi qua ăn. Chúng tôi cặp kè suốt ngày, vô cùng tự nhiên. Một tình cảm trong sáng chợt dâng lên trong lòng tôi. Chúng tôi còn quá ngây thơ để hiểu tình cảm ấy là gì nhưng có một điều chúng tôi biết rõ chúng tôi quý mến nhau và cần nhau. Chỉ vậy thôi. 

Ngày hôm ấy có rất nhiều gió, gió thổi bay chiếc mũ len của tôi ra tận ngoài cổng. Khi tôi chạy ra, chiếc mũ nằm gọn trong tay cậu.

Và chúng tôi hy vọng lên cấp hai sẽ tiếp tục học chung trường. Nhưng điều đó lại không diễn ra. Một tối cuối hè cậu đột ngột qua nhà tôi báo tin rằng sau khi học hết lớp năm gia đình cậu sẽ chuyển đi nơi khác. Còn một tuần nữa là năm học kết thúc. Tôi có chút hụt hẫng, ngồi lặng im. Không biết phải nói gì ngay lúc này. Tiếng xe cộ từ ngoài đường vọng vào làm đầu tôi như muốn nổ tung.

Sẽ buồn biết bao nhiêu khi không có cậu bên cạnh rong ruổi trên con đường ngập tràn sắc tím của loài hoa lưu ly mỗi khi đông sắp về, màu tím buồn bã nhưng không ủy mị, hoang sơ nhưng toát lên vẻ chân thực đến lạ lùng.

Ngày lễ tốt nghiệp, cậu đứng phía trên nhận phần thưởng vì cậu là học sinh duy nhất đạt loại xuất sắc. Tôi đứng trong hàng ngũ lớp mình nhìn cậu rực rỡ trong bộ đồng phục màu xanh da trời, lòng không khỏi dâng lên cảm giác xuyến xao. Lễ bế giảng chấm dứt, chúng tôi đi loanh quanh đâu đó. Mỏi chân, chúng tôi ngồi ở bến xe buýt, không đợi xe mà chỉ ngắm mọi người qua lại.

Sau hơn hai giờ đồng hồ, ba bốn chiếc xe dừng lại nhưng khi thấy chúng tôi không có dấu hiệu leo lên, xe chạy tiếp. Đôi lần xe thả khách ở bến mà chúng tôi đang ngồi. Cậu đột nhiên lên tiếng, bảo rằng tôi đừng buồn. Chúng tôi sẽ gặp lại nếu có duyên. Cậu nói lời tạm biệt và thò tay sang nắm lấy tay tôi, siết nhẹ. Tôi để yên tay mình trong tay cậu, cảm giác như mất đi điều gì thật thân thuộc. Trước khi chia tay để vào nhà, cậu nói rằng sẽ gửi thư cho tôi ngay khi chỗ ở mới ổn định.

Cậu đã giữ đúng lời lứa. Một ngày mùa đông giá lạnh, tôi nhận được thư cậu trong hòm thư trước cổng nhà. Lúc nhìn thấy bức thư đề tên cậu, tôi đã vui sướng nhảy cẫng lên. Tôi vui đến mức quên cả việc thưởng thức món bánh kem mà mẹ cất công làm suốt cả buổi chiều. Tôi nhốt mình trong phòng, đọc đi đọc lại lá thư hàng chục lần. Tôi còn kẹp nó trong quyển sách và đem lên trường. Giờ ra chơi lại lôi ra đọc, vừa đọc vừa cười mỉm chi. Từng câu từng chữ tôi thuộc nằm lòng.

Mùa đông ở đây lạnh kinh khủng, dù tớ đã mặc ba bốn lớp áo vẫn thấy cái lạnh bủa vây. Vì lạnh nên ngại ra đường, cảm thấy mọi vật xung quanh như đóng băng. Tớ thích mùa đông ở nơi cậu hơn, không quá rét mướt. Cậu vẫn khỏe, đúng không? Tớ đang dần thích nghi với cuộc sống mới và mọi việc diễn ra ổn thỏa, cậu đừng bận tâm nhiều… Mong nhận được thư hồi âm của cậu.

Cuối thư cậu còn vẽ hình mặt cười và một trái tim bé xíu tô màu hồng. Câu chữ cậu viết có phần chững chạc và người lớn. Tôi đang tưởng tượng trong đầu hình ảnh cậu của nhiều năm về sau. Trong thư cậu không nhắc gì đến tôi ngoại trừ câu hỏi thăm sức khỏe tôi, sau đó cậu liệt kê những nơi cậu đi qua và khám phá, những con đường, những ngôi nhà lợp mái ngói đỏ, những món ăn…

Tôi vừa buồn lại vừa vui mừng. Cậu đang sống tốt khi không có tôi bên cạnh. Nhưng tôi vẫn cho rằng cậu vẫn nhớ tôi sau những giờ lang thang phố xa nếu không thì tại sao cậu lại viết thư cho tôi? 

Mùa hè năm lớp Tám, tôi không còn nhận được lá thư nào từ cậu nữa. Một tháng, hai tháng rồi ba tháng.

Tôi viết ngay lá thư dài khoảng một trang hồi âm cho cậu như địa chỉ mà cậu ghi ở ngoài phong thư. Kể từ đó chúng tôi có lời hẹn mỗi tháng viết thư cho nhau một lần, chia sẻ những điều mà chúng tôi nhìn nhận, thấu hiểu, những điều diễn ra xung quanh mình. Nhờ vậy mà cuộc sống tôi trở nên tươi tắn. Giờ học thể dục buồn tẻ vì phải chạy bộ một mình, những trò bắt nạt của đàn chị khóa trên, những lúc trực nhật bị bạn bè tát nước vào người…

Tất cả những điều ấy tôi đã học cách chịu đựng và vượt qua khi mà trước đây tôi luôn có cậu bênh vực và bảo vệ. Tôi không viết vào trong thư vì không muốn cậu thêm phần muộn phiền. Tôi là đứa trẻ sắp sửa trưởng thành và tôi nghĩ mình cần phải mạnh mẽ để gặp lại cậu. Không biết cậu-của-nhiều-năm-sau sẽ thế nào nhỉ?

Mùa hè năm lớp Tám, tôi không còn nhận được lá thư nào từ cậu nữa. Một tháng, hai tháng rồi ba tháng. Bao mùa đông nối tiếp. Hoa rơi hoa rụng ngập lối. Tôi vẫn không có lấy một chút tin tức nào về cậu. Cậu biến mất không để lại chút dấu vết nào. Bố tôi tìm cách liên lạc với bố cậu nhưng hoài công. Những lá thư tôi gửi tôi cũng không biết cậu có nhận được hay chưa, nếu nhận rồi sao cậu không trả lời? Mẹ tôi nói chắc cậu đã có bạn mới nên không còn nhớ gì đến tôi nữa và bảo tôi đừng buồn, vô ích thôi. Tôi nghĩ, có lẽ vậy.

Lần cuối cậu gửi thư cho tôi, cậu kể về trường học mới, bạn bè mới bằng những dòng chữ hưng phấn. Họ cùng nhau đi picnic, tán gẫu hàng giờ liền dưới gốc anh đào cổ thụ, cùng nhau thả hoa đăng mỗi dịp trung thu về hay ngắm pháo hoa vào đêm giao thừa…

Rồi cuối cùng tôi cũng quên lãng cậu.

Cho đến năm học tuổi mười tám, tôi luôn mơ những giấc mơ kỳ lạ. Lạ ở chỗ hình ảnh, địa điểm, con người tôi gặp trong mộng đều như nhau. Địa điểm là bãi cỏ hoang dại ở phía sau trường học, tôi nhìn thấy chàng trai áo trắng, mùi hương lưu ly phảng phất. Chàng luôn đứng xoay lưng về phía tôi, không cho tôi xem mặt.

Giấc mơ vào đêm tháng Mười, gió buốt từng cơn. Chàng trai mang mùi hương lưu ly bước lại gần tôi, đeo chiếc mặt nạ cũng màu trắng nốt. Tôi chưa kịp nói gì thì chàng trai nắm tay tôi bay vút lên bầu trời. Tôi thấy mình mọc ra đôi cánh. Chúng tôi bay qua những tòa cao ốc, những ngọn đèn chằng chịt dây điện. Thành phố chỉ còn là một chấm nhỏ xíu, cách xa tôi đến hàng ngàn năm ánh sáng. Còn tôi lại đang rất gần những vì sao. Tôi còn có thể chạm vào chúng. Một luồn khí lạnh chạy xẹt qua người khiến tôi chao đảo như sắp rơi. Chàng trai áo trắng nhanh chóng níu tay tôi lại. Một sự ấm áp len nhẹ trong tim.

Chim nhỏ là tôi và chàng trai bay xuyên qua các tầng mây, bắt gặp ánh trăng huyền ảo. Ánh sáng trong vắt như giọt sương của vầng trăng tỏa ra khiến không gian mát dịu. Trong tôi trào dâng niềm phấn khích. Tôi còn chưa kịp tận hưởng hết niềm vui ấy, chàng trai đưa tôi trở về nhân gian…

Giấc mơ kết thúc. Tôi choàng tỉnh, mồ hôi đầm đìa. Cạnh chiếc gối là một bông lưu ly màu tím.

Không chỉ trong giấc mơ mà ngay cả ban ngày, tôi dường như thoáng thấy bóng trắng cứ lượn lờ những chỗ có tôi và nhiều lần giải nguy khi tôi gặp vận xui. Ví như một ngày mưa tầm tã, tôi quên mang ô. Sân trường vắng tênh, còn lại mỗi tôi. Chiếc ô màu tím hoa cà để trên lan can hành lang có đề tên tôi. Chung quanh tôi chỉ là màn mưa giăng kín. Hương hoa lưu ly thoang thoảng đâu đây.

Một lần khác, tôi sơ ý làm rơi cây viết máy mà bố tặng. Tôi quay lại để nhặt, không để ý chiếc mô tô phóng nhanh từ đằng xa. Hoảng hốt, tay chân tôi cứng đơ. Người đi đường hét lên. Tôi ngất đi. Khi tỉnh dậy tôi thấy mình nằm trong lùm cỏ, đầu gối lên tảng đá. Vẫn là mùi hương ấy, choáng ngợp tim tôi đến mức không thở nổi. Tôi bắt đầu sợ hãi và bất an trong lòng, thậm chí có đêm tôi thức trắng, không dám ngủ. Hai tròng mắt cứ nhìn chằm chằm ra bên ngoài ô cửa. 

Tôi bắt đầu sợ hãi và bất an trong lòng, thậm chí có đêm tôi thức trắng, không dám ngủ. Hai tròng mắt cứ nhìn chằm chằm ra bên ngoài ô cửa.

Hai tuần nữa lưu ly sẽ tàn. Thời điểm lạnh nhất trong mùa dần bước sang. Tôi đã giải đáp được giấc mơ kỳ lạ của mình. Chàng trai áo trắng chính là cậu bạn năm xưa mà tôi vô tình lãng quên chỉ vì nghĩ rằng cậu có bạn mới và không cần đến tôi nữa. Nhưng tôi đã nhầm. Cậu đã ở bên tôi suốt đêm sinh nhật lần thứ mười tám. Khoảng thời gian ngắn ngủi đó, tôi không thể chạm vào người cậu.

Trong một lần hiến máu nhân đạo, cậu bàng hoàng nhận ra máu của cậu không thể sử dụng cho bất kỳ ai. Căn bệnh ung thư quái ác rút dần sức lực cậu. Đã có rất nhiều lần cậu gắng gượng mang lá thư ra bưu điện gần nhà để gửi cho tôi nhưng lần nào cậu cũng đều lịm đi. Mọi công sức, thuốc men của bác sĩ đều vô nghĩa.

Cậu ra đi vào một đêm gió lạnh não nề. Vì không nỡ rời xa tôi nên linh hồn cậu cứ mãi vương vấn nơi hồng trần. Nghe xong câu chuyện cậu kể, tôi tự cảm thấy mình là một người bạn tồi tệ. Giá mà khi ấy tôi không quá vô tâm…

“Bây giờ tớ có thể thanh thản đi được rồi…” Cậu đặt bàn tay mình lên tay tôi. Những ngón tay không còn đan vào nhau. Cậu bảo tôi nhắm mắt rồi cậu cúi xuống. Có lẽ là nụ hôn tạm biệt, tôi nghĩ vậy và khép mi lại. Cánh hoa lưu ly tan nhẹ trên bờ môi.

Khi tôi mở mắt, cậu đã biến mất. Lần này cậu đi thật sự, không kịp đợi tôi nói lời xin lỗi. Những bông hoa tím ngát ngập trong gian phòng.

Hoa lưu ly còn là biểu tượng của những cuộc tiễn đưa không hẹn ngày về. Lần cuối cùng trước khi tàn, hoa bung nở thật đẹp. Mỏng manh. Dịu dàng. Như ký ức nụ hôn đầu chạm rất khẽ trên môi. Cơn gió thoảng qua, những cánh hoa bay tả tơi. Tôi đưa tay níu giữ. Cánh hoa tuột dần khỏi tầm tay, bay mãi lên thiên đường.

Quách Thái Di 

 Chỉ là Duyên !

Hãy sống tốt như những gì

Người đã dặn...

Duyên không dài, duyên chỉ được năm năm...

Biết bao nhiêu kỷ niệm âm thầm,

Lòng ôm ấp chờ một ngày

Ta trao lại,

Người đã đi xa và xa mãi...

Ta đã yêu nhưng ta vẫn cách xa,

Duyên năm năm nhưng duyên vẫn mặn mà

Ta không gặp

Nhưng cuộc tình luôn thú vị !!

NM

Đến, đi và để lại

Email ngày 1 tháng 9 năm 2025

Thưa bà, 

Cháu tự giới thiệu cháu tên là A. Cháu nghĩ bà sẽ không hỏi lại cháu là ai và bà biết hôm nay là sinh nhật 18 tuổi của cháu, ngày được phép mở phong thư kỷ vật của ba cháu vì ông di chúc như thế
Thưa bà, trong phong thư ấy có một điện thoại cũ, sản xuất cách đây 15 năm, một cuốn sổ ghi chép và một lá thư viết tay
Cháu trích đoạn thư liên quan đến bà:
“Nếu con muốn biết về cuộc đời của ba thì con hãy email cho một người ở địa chỉ... Nếu người ấy còn sống, bà ta sẽ kể cho con nghe về ba và sẽ trao lại cho con những gì ba đã viết trong thời gian làm bạn với bà ấy, có lẽ hơn 500 truyện ngắn. Nếu mở được điện thoại con sẽ đọc được toàn bộ nội dung ba và bà ấy trao đổi với nhau trong năm năm. Ba không xóa một đoạn nào hay bất kỳ hình ảnh gì. Có những đoạn nhạy cảm nhưng ba nghĩ đó là cần thiết vì nó gắn kết tình yêu giữa hai con người trong thế giới ảo. Tuy nhiên, ba không hy vọng con sẽ khôi phục được những dữ liệu trong điện thoại và ba không để lại địa chỉ trang cá nhân cùng mật khẩu để con có thể vào bằng máy tính. Nếu có duyên, con sẽ làm được mọi thứ”.
Bà là ai? Hiện ở đâu? Cháu chưa mở được điện thoại vì nó quá cũ, không biết còn tương thích với bây giờ hay không vì năm năm qua các ứng dụng được liên tục cập nhật mà nó lại ngủ yên. Nếu có duyên cháu sẽ nhận được thư hồi âm của bà. 
Email trả lời ngày 1 tháng 9 năm 2025 sau đó 5 phút.

Chào cháu,

Ta ngồi đây đã năm năm từ khi ông ấy mất chờ đến ngày cháu đúng 18 tuổi.

Trước tiên cho ta gửi lời chúc mừng. Chắc bây giờ cháu đã lớn và xinh đẹp lắm. Ta chỉ biết cháu qua hình ảnh trong thời gian quen với ông ấy mỗi lần ông đi thăm cháu về. Ta tin chắc hôm nay nhận email của cháu. Đúng là duyên như ông ấy nói.

Ta hiện ở một nơi mà cháu sẽ biết trong những tài liệu ta sẽ gửi cho cháu.

Hãy trả lời ta hai câu hỏi sau:

1. Mẹ cháu khỏe không, bà ấy có gia đình mới chưa? Nếu có gia đình mới thì cháu có em không?

2. Hiện giờ hai mẹ con cháu ở đâu?

Email trả lời ngày 1 tháng 9 năm 2025 sau đó 5 phút.

Thưa bà,

Cháu cám ơn bà đã trả lời thư của cháu. Thật đúng là duyên, bà nhỉ!

Về hai câu hỏi của bà:

1. Mẹ cháu không lập gia đình mới.

2. Hai mẹ con cháu vẫn ở L. nhưng không phải ngôi nhà ngày xưa ba cháu đến mà cháu nghĩ bà biết vì cháu nhớ mỗi lần đến ba có chụp rất nhiều hình, nói là gửi cho một người. Khi ấy cháu còn bé quá, bây giờ thì cháu đã rõ.

Thưa bà, bà có tài khoản trang abdc.com không? Nếu chưa, bà hãy tạo một tài khoản, cháu và bà sẽ trò chuyện với nhau tiện hơn. Bà đồng ý không?

Bà nhập số điện thoại... sẽ ra trang của cháu. Cháu muốn nói chuyện trực tiếp và thấy hình ảnh bà.

Email trả lời ngày 1 tháng 9 năm 2025 sau đó 5 phút.

Chào cháu,

Ta rất mừng vì mẹ cháu vẫn khỏe. Từ ngày ông ấy mất, ta đã xóa trang cá nhân và không tham gia mạng xã hội nữa, chỉ trao đổi qua email. Những gì về ông ấy trên trang mạng xã hội cũ ta giữ lại trong tim, từng lời, hình ảnh, giọng nói qua các clip ngắn... Ta không chắc cháu mở được điện thoại của ông ấy.

Email trả lời ngày 1 tháng 9 năm 2025 sau đó 5 phút.

Thưa bà,

Đúng là không thể khởi động được điện thoại bà ạ. Bạn trai cháu đã làm hết cách. Bà hãy kể cho cháu những gì liên quan đến ba cháu như trong thư ông ấy để lại.

Cháu đợi thư bà.

Email trả lời ngày 1 tháng 9 năm 2025 sau đó 15 phút.

Ta quen ông ấy năm ta 60 tuổi. Ông ấy nhỏ hơn ta 5 tuổi. Một đêm khó ngủ, ông ấy lang thang và gặp ta, vài câu chào, hỏi thăm, giới thiệu rồi quen nhau và trò chuyện hằng đêm.

Ông ấy là bác sĩ làm việc trong một bệnh viện nhỏ, ở B. Công việc ở bệnh viện luôn căng thẳng, ông ấy gần như thường xuyên bị stress.

Trong tuần đầu tiên biết nhau ông ấy thổ lộ câu chuyện riêng tư về người bạn gái cũ có với ông ấy đứa con gái. Năm năm trước họ chia tay vì những cãi vã liên tục xảy ra trong cuộc sống. Bạn gái cũ đã mang con gái đến L. Từ ấy đều đặn mỗi tháng ông đến L. thăm con. Hai tháng trước đó ông và bạn gái cũ rất căng thẳng, cô ta không cho ông gặp con gái nữa. Tuần sau con gái nhập học năm đầu tiên đồng thời có sinh nhật của con gái, ông hỏi ta phải làm sao?

Ta đã cho ông ấy những lời khuyên, điều quan trọng là phải biết bình tĩnh và kiềm chế. Không hiểu sao, chỉ qua vài dòng trao đổi ta hiểu được ông ấy là một người nóng tính, khá nguyên tắc và cầu toàn.

Cháu sẽ thấy niềm hạnh phúc của ông ấy trong một email mà ông ấy gửi cho ta và cám ơn về những lời khuyên của ta. Rồi từ đó ta và ông ấy thân hơn, bất cứ chuyện gì ông ấy cũng kể cho ta nghe.

Năm đau khổ nhất trong cuộc đời ông ấy là mẹ cháu mang cháu ra đi, không thể nào hàn gắn được tình yêu giữa hai người. Cũng năm đó, mẹ ông ấy mất. Khi bà không còn, các thành viên trong gia đình gồm ông cháu và hai người cậu trở nên xa cách. Ông nội cháu có bạn gái và đưa đi nơi khác sinh sống. Mỗi năm ông ấy về quê một lần nhưng hầu như không trò chuyện thân mật với ai. Phần vì, ông ấy là người sống khép kín, ít hòa đồng, lại khó tính. Phần vì các cậu của cháu là nông dân nên nói chuyện không hợp.

Ông ấy bị hai chứng bệnh thường xuyên là đau đầu và tức ngực do tiền sử bệnh suyễn. Bảo là đau khủng khiếp lắm, thường về đêm, vào mùa đông lúc nào vòng ngực cũng như bị bó chặt. Mỗi lần đau đầu ông uống liều giảm đau khá cao và trong thời gian chờ thuốc ngấm để ngủ thì ông ấy lại trò chuyện với ta.

Có một câu chuyện khá vui và dễ thương là hôm ấy ông bảo ta cho 5 mốc thời gian từ năm 1978 đến 2015, ông ấy sẽ kể ta nghe một chi tiết liên quan.

Ta đưa ra tháng 12 năm 1979. Ông ấy viết: Giáng sinh năm ấy, ông và hai người bạn gái chui vô tủ áo, cắt bánh kem và ngồi trong đó ăn hết cái bánh kem. Ta mới hỏi: Sao lại chui vào tủ áo? Ông ấy trả lời: Không có lý do gì hết, chỉ là điên khùng của tuổi trẻ thôi.

Mốc thứ hai ta đưa ra là tháng 10 năm 1995. Ông ấy nói chi tiết nhớ nhất là chia tay người bạn cũ mà không biết lý do chia tay là gì, từ đó không gặp lại nhưng nhớ mãi gương mặt rất buồn của người bạn. Cũng năm đó mẹ bị ốm nặng.

Mốc thứ ba ta đưa ra là tháng 1 năm 2007. Ông ấy viết năm đó A. được tám tháng, bận bịu tối mặt nên không có chi tiết nào đáng nhớ...

Rồi tháng 5 năm 1983. Ông ấy cho biết nhớ nhất là đi đá banh ở bờ biển với một đám bạn phá như quỷ sứ. Sau đó thì cả bọn cứ thế mà chạy trên bãi cát như một lũ điên đến khi mệt nhoài thì nằm lăn ra và mở rượu uống đến say mèm.

Những câu chuyện trong đêm cứ như vậy. Chuyện này sang chuyện kia.

Một hôm ta bảo ông ấy hãy viết tất cả những gì xảy ra trong đời ông ấy thành những truyện ngắn gửi cho ta đọc. Và thế là hai ngày cuối tuần ông ấy cắm cúi viết. Gần như toàn bộ cuộc đời ông từ bé thơ cho đến khi gặp ta.

Truyện ngắn cuối cùng có tựa “Đến, đi và để lại”, ông ấy viết về một mối tình năm năm chỉ qua internet, chưa một lần gặp mặt nhưng yêu cho đến ngày thế giới kết thúc. Bằng những con chữ trên màn hình điện thoại bé xíu mà hiểu và biết về nhau còn hơn sống chung một nhà.

Thư này ta chỉ nhớ nhiêu đó.
Cháu hỏi điều gì sẽ gợi ta nhớ thêm.

Email trả lời ngày 1 tháng 9 năm 2025 sau đó 5 phút. 
Thưa bà
Quả thật thú vị
 Cháu muốn hỏi vậy hai người có yêu nhau thật không? Bà có thể kể qua về hoàn cảnh gia đình của bà? Bà còn nhớ chi tiết nào liên quan đến cháu?
 Email trả lời ngày 1 tháng 9 năm 2025 sau đó 10 phút.
 Thật khó để trả lời là hai người yêu nhau thật không bởi có gặp mặt lần nào đâu mà khẳng định điều này. Tuy nhiên trong suốt năm năm, hằng đêm như vậy những câu anh yêu em hay em yêu anh được lặp lại không biết bao nhiêu lần. Nói yêu thì biết là yêu, còn tình yêu trong trường hợp này định nghĩa như thế nào thì ta thua. 
Chồng ta mất khi ta còn rất trẻ, ta có một con gái và một cháu ngoại bằng tuổi của cháu.
Có rất nhiều chi tiết liên quan đến cháu nhưng ta nhớ vài thứ như: Mỗi lần trước khi đi thăm cháu ông ấy rộn ràng lắm. Nhắc đi nhắc lại với ta cả tuần là ngày đó sẽ đi L. Có một lần, đi thăm cháu về gặp mưa bão, ông ấy bị ốm một tuần lễ. Gầy rộc, là ta cũng chỉ thấy qua tấm hình ông ấy gửi. Mặt nằm nghiêng, mắt trõm sâu, má hốc trông rất thảm não. Ta xem mà không cầm được nước mắt. Hai phương trời cách biệt, chỉ biết gõ những dòng chữ động viên, an ủi, bày cách tự chăm sóc hay cách nấu món ăn. Những ngày ông ấy ốm ta thấy thật là dài. Ta gõ chữ qua, ông ấy chỉ trả lời bằng biểu tượng cho biết đã đọc. Nhưng, thú thật với cháu, khi đó, ông ấy là của ta, bởi vì qua lời ông ấy kể ở bệnh viện có nhiều người yêu ông lắm nhưng ông ấy không yêu ai. Quả thật ta có lo sợ. Tình yêu quá mỏng mảnh, hư ảo, chỉ bằng trí tưởng tượng, không thể nào nắm giữ được trong tay.
Ta biết ông ấy chính xác ở nơi nào? Hình vóc thật, dáng đi, đứng, ngồi ra sao? Chỉ cần khóa tài khoản lại là ông ấy và ta mất dấu nhau. Biết tìm đâu trong cõi bao la này?
Một lần, ông ấy kể về chuyến du ngoạn của cháu ở trường học mà ông ấy cùng với mười phụ huynh tham gia giúp đỡ giáo viên. Hai tuần trước chuyến đi ông ấy vui lắm. Sau chuyến đi, ta và ông ấy giận nhau 2 ngày không nói chuyện, cháu biết lý do tại sao không? Trong một tấm hình ta thấy cháu viết tay trái. Ta mới hỏi là ông ấy thuận tay trái hay tay phải. Tự dưng ông ấy nặng lời với ta rằng không ai hỏi như vậy cả vì người ta quan niệm người thuận tay trái là người không thật lòng. Ta quả thực ngạc nhiên, không ngờ ông ấy mê tín và cổ hủ đến thế. Sau đó thì ông ấy thú nhận thuận tay trái nhưng viết tay phải. Đó là điều khó hiểu duy nhất nơi ông ấy mà ta không thể đồng cảm được.
Có những lần đi thăm cháu 4 ngày. Khi về ta hỏi chuyến đi vui không, ông ấy trả lời đúng một câu: Chơi với con, làm bài, đi ăn và xi nê. Bốn ngày chỉ bao nhiêu chữ đó.
Theo cảm nhận của ta thì ông ấy khá nghiêm khắc, kỷ luật và ngăn nắp. Một điều lạ là trong tất cả những hình ảnh gửi cho ta, chỉ hình chụp với cháu là ông ấy cười, còn hình chụp riêng không tấm nào thấy nhe răng. Ông ấy khắt khe và khó khăn với chính mình ngay cả một nụ cười!
 Email trả lời ngày 1 tháng 9 năm 2025 sau đó 5 phút
 Thưa bà,
Bà có còn nhớ gì về cái ngày cuối cùng trò chuyện với ba cháu không? Bà cảm nhận thế nào về tình trạng của ông khi ấy?

Email trả lời ngày 1 tháng 9 năm 2025 sau đó 15 phút. 
Thật ra ông ấy đã chuẩn bị cho cái ngày mà ông ấy vẫn gọi là “sign out” ra khỏi thế giới này một năm trước đó khi thỉnh thoảng ông ấy bảo với ta rằng cảm giác sức khỏe ngày một khác lạ. Những cơn đau đầu và khó thở thường xuyên hơn vào buổi tối.
Tuần lễ cuối cùng ông gửi cho ta một email viết rằng, hãy cố đợi đến năm cháu 18 tuổi và trao lại cho cháu toàn bộ email giữa hai người. Ông bày ta cách sắp xếp theo thứ tự thời gian, thành một câu chuyện, từ email cho đến bản thảo truyện ngắn.
Ta không biết thể xác ông ấy tiều tụy thế nào vì sau này ông ấy không còn gửi hình cho ta nữa. Mỗi lần ta hỏi đều bị từ chối. Thế nhưng tinh thần ông ấy rất tỉnh táo. Chuẩn bị đâu ra đó như bản tính con người ông vậy.
Ta sẽ gửi trả lại toàn bộ tài liệu cho cháu. Coi như ta hoàn thành nhiệm vụ mà ông ấy tin tưởng. Sau khi nhận được những tài liệu này, cháu nhớ hồi âm cho ta và ta sẽ xóa luôn tài khoản email.
Thay cho thư cuối cùng, ta cám ơn cháu đã thực hiện lời dặn của ba cháu. Ta chúc cháu hạnh phúc và sống tốt. Cho ta gửi lời thăm mẹ cháu, một người bạn gái cũ của ông ấy mà ta rất tò mò nhưng không bao giờ được ông ấy gửi cho xem hình. Ngoại trừ thông tin về một tấm hình ông ấy ôm cháu và bảo rằng người chụp là mẹ cháu, đó là vào sinh nhật lần thứ 55 của ông ấy.
Người ta đến với nhau rồi chia tay đều là duyên kỳ ngộ. Duyên nữa là được để lại. Điều cuối cùng ta muốn thổ lộ tuy nó mang tính ích kỷ nhưng ta không mong cháu mở được điện thoại. Ta muốn giữ mình ta câu chuyện riêng tư ông ấy đã đến, rời đi và để lại cho ta một trái tim nặng trĩu cùng khoảng trống mênh mông trong tâm hồn.
Ta cám ơn ông ấy đã cho ta công việc sắp xếp bản thảo và email trong thời gian chờ cháu lớn lên. Ông ấy luôn biết đặt ra và thực hiện kế hoạch không chỉ cho ông mà cho cả người thân.
Cuộc đời thú vị khi ta gặp được những con người thú vị. Người ta lướt qua đời nhau đôi khi chỉ một khoảnh khắc nhưng để lại nỗi nhớ khó quên. Ta và ông ấy có đến những năm năm, một quãng ngắn của đời dài để nói lên lời cám ơn cuộc đời ở cái tuổi bảy mươi này. Một cái duyên mà không phải ai cũng dễ dàng có được.
Cuối cùng, hãy sống đẹp như những lời căn dặn của ông ấy nhé.
Tạm biệt cháu. 
Đào thị Thanh Tuyền 

Mùa trăng vỡ,

Trăng tròn thôi đã qua đi,

Nhớ mùa trăng cũ ta thì bên nhau...

Trăng cao soi sáng mái đầu,

Và trăng sáng cả giàn bầu năm xưa,

Trải bao năm tháng gió mưa....

Người còn đi mãi vẫn chưa quay về

Còn đâu đâu ánh trắng thề,

Chỉ mùa trăng vỡ làng quê đang chờ !!

NM

 Mùa trăng vỡ

Không phải ba Hên sợ rượu. 
Với sức vóc vốn có, kiểu anh nông dân thời xưa cằm bạnh lún phún râu, ba Hên có thể cạn, cạn rồi nốc mà vẫn không nhằm nhò gì cái sợi thần kinh. Cuối cùng ba Hên có thể hiên ngang ngồi đếm những mái đầu đen có, muối tiêu lạt bạc có - xụm xuống trên chiếc bàn gỗ lốm đốm lỗ mọt và thức nhắm còn vương vãi là những trái sung chát quắn.

Nhà quê mà, ngoài lúc cật lực với công việc đồng áng sương pha nắng thấm, con mắt có thể nổ đom đóm vì nặng nhọc thì việc lai rai chén rượu thơm râu quả thật là thượng sách. Khà, rượu vào lời ra cho vơi bầu tâm sự, rượu vào đánh trót như nuốt đi cái vẩn vơ đời... 
Vậy mà ba Hên luôn thoái thác, ba Hên đã làm phiền chiến hữu sau những lời mời. Ba Hên đành xếp vào danh sách thằng cám lợn, bị trách cứ là kẻ bội nghĩa vong tình: “Mày về để làm giàu ư, mày nhớ là đã bỏ bao nhiêu vận rồi đó hả?”. 
Rượu vào lời ra, người ta có thể lôi tất tần tật mọi chuyện trên đời để ta thán. Nếu là người hiền lành sẽ có nước mắt rơi, là người nóng nảy sẽ trách giận chửi bới. Nông dân mà vò võ với suy nghĩ về đêm, dậy sớm với lịch dày trên đồng mưa nắng thì vui buồn một chút, nói một chút cũng... không sao
Họ nói về bản thân họ hoặc cho người khác, ví dụ: 
- Hà hà tớ mới tậu được xế nổ. 
- Nhà tám Lác đổ một mê, gớm! 
- Hai Ngái được cặp bò lục lạc vàng. 
- Hùm... vợ à, tao mà như mày tao bắn bỏ! 
Như người trúng đạn nếu ba Hên có mặt trên chiếu rượu, được vô tình xơi cái câu hằn học đấy. Không trách vì sao bởi họ quá thật thà, thẳng ruột đến vô tâm và cái đề tài “vì sao cớ sự?”. Cứ loanh quanh mãi sẽ làm con tim ba Hên vỡ nát. 
Nhiều người sinh ra lớn lên để ăn trắng mặc trơn còn như ba Hên đây... miễn bàn! Có lẽ cái tên cha mẹ cho anh cũng mong một điều hy vọng? Dù đã cố nhiều phen: vay tiền mua con nghé cắt cỏ đến cháy lưng mà cái vụ lở mồm long móng lại nhè vào con bò đang sức, đút sào vô bụi khi con H5N1 tấn côngmười con vịt cồ chín mươi vịt mái, chiếc cối 81 dựng bên nọc rơm tự dưng nọc rơm cháy, bà ve chai có thêm nụ cười... 
- Đi câu trúng toàn giẻ rách 
- Đi cày... gãy cày. 
Nhiều lắm kể không hết, gọi là xui bạt mạng cho nó chính xác....
*** 

Đến một ngày kia. 
Hồi ấy Thắm xinh thật, anh ví von về đôi mắt của Thắm khi viết trong thư (có nhiều lỗi chính tả) tựa như hai giọt sương trên lá bèo mỗi sáng. Anh bảo mỗi lần đi câu qua đầm sen là anh nhớ đôi mắt nàng. 
Răng Thắm đẹp lắm, anh hay ngồi xiết mía cho Thắm ăn khi đã về với nhau, tội tình làm sao đứa con gái sống lất lây cùng người bà mù lòa! Anh nghèo thương thân anh một thương Thắm gấp trăm lần. 
Mỗi mùa trăng, tiếng tiêu của anh đã làm bước chân Thắm đến gần, lung linh qua kẽ lá thứ ánh sáng huyền hoặc. Họ đã ngồi với nhau thật lâu với ước nguyện đơn sơ và riêng anh thầm ghi khắc không có thứ của cải nào có thể sánh được nụ cười của nàng. 
Và một mùa trăng không dễ quên, bóng hai người in xuống nền sân, trên giàn những quả bầu cũng in xuống nền sân huyền ảo cùng những trọn vẹn nồng nàn. 
Thắm bẽn lẽn duyên ngầm làm ba Hên ngẩn ngơ, anh không cho nàng gánh nước, không để nàng cấy lúa khi đã về với nhau. Những đêm trăng qua đi mang theo bao góp nhặt để làm giàu có thêm thứ tình yêu lung linh dưới bậc thềm đầy rêu xanh nghèo nàn. 
- “Thắm, em đồng ý chứ? 
Ba Hên nhảy cẫng lên, có thể bay vèo tới cung trăng  mà báo với chú cuội rằng niềm vui đã nhân đôi rồi nhé không như ngày trước một mình nằm vắt tay lên trán tìm xem bạn cuội đang lẫn vào mây. 
...Rồi một mùa trăng. 
Đó là đêm trăng càng không dễ quên, bóng hai người in xuống nền sân, trên giàn những quả bầu cũng in xuống nền sân mơ hồ cùng những bịn rịn không rời. 
Ngày mai anh sẽ để cho Thắm đi vì có thể nàng sẽ được an nhàn hơn. Con Rô (tên ở nhà) để lại cho anh, được mà. Nghĩ đến Thắm phụ với người ta bán hàng ăn đủ, mặc vừa, không phải nhổ có cấy rau tay lấm chân phèn là anh vui rồi. Anh là thằng có tiếng chịu khó nhất vùng, còn nỗi nhớ nàng sẽ khó lắm đây, anh sẽ cố... 
Và cho đến một mùa trăng... 
Anh sợ thứ ánh sáng bàng bạc, sợ tiếng gió rít qua giàn bầu. Những quả bầu trên giàn như những chiếc đầu lâu nghênh ngang dọa dẫm... Chiếc bóng anh in xuống nền sân lặng lẽ và tiếng tiêu dìu dặt bi ai chờ đợi... để gió cuốn đi lẫn vào mây cao làm trăng vụn vỡ. 
Anh không còn khái niệm về thời gian. Anh cuốc nhát đất dày hơn, nhát rựa cũng sâu hơn, giờ giấc đối với anh đã trở thành vô định. 
Anh mong người ta chóng quên chuyện thằng ba Hên xóm dưới, sợ lời con trẻ khi lơ ngơ hỏi về mẹ nó. Anh uống cái chất cay nồng ấy mỗi đêm một mình, đi nhanh qua vội nơi có nhiều người đang vui. 
Nhưng có một điều anh không thể làm khác đi được, không chạy trốn, không phủ lấp được đó là thứ ánh sáng miên man buồn của mùa trăng định kỳ: mùa trăng vỡ! 
LÊ MỸ THẠNH